Boekenmening

De tuinen van Buitenzorg

Jan Brokken kent zijn ouders van na de oorlog, zijn broers hebben met zijn moeder in het kamp gezeten in Nederlands–Indië en delen samen met zijn vader een ander leven. Om die reden krijgt hij na het overlijden van zijn moeder een stapel brieven van zijn tante. Hij gaat hierover met zijn vader in gesprek en hij gaat ook op reis door Indonesië. Een muziekstuk bracht hem hier in gedachten weer naartoe en hij schreef dit boek erover.

“Verdwaal maar niet in ons verleden”: “pas op”, zal ze hebben bedoeld. “Het brengt je in verwarring. Je kunt er de kluts van kwijtraken.” Met als ondertoon: “je bent al zo gevoelig.” Dit zei Jans moeder tegen hem.

Verwacht geen roman als je aan dit boek begint. Jan Brokken beschrijft namelijk elke personage en elke situatie die hij tegenkomt in het verleden van zijn ouders, erg uitgebreid. Dat is fijn om het een en ander te kunnen plaatsen maar het kan de lezer ook afleiden van de persoon waar het boek over gaat: Olga.

De tuinen van Buitenzorg leest als een boeiend verhaal over de jonge Olga die samen met Han en meer echtparen als pioniers naar Nederlands-Indië vertrokken. Hoe verging het hen die probeerden te integreren en een bestaan ver van huis op te bouwen? De schrijver beseft dat brieven tussen zussen een bepaalde intimiteit bevatten. Hij vat zelf samen dat zijn ouders een liefdevol stel zijn en daar lijkt hij gelijk in te hebben.

Op een gegeven moment worden de herinneringen vermengd met verhalen die zijn vader of broers vertelden over hun tijd daar. Dat brengt verschillende lagen aan in het verhaal en het geeft dan ook andere gevoelens en emoties weer.

Een voorbeeld is het moment waarop het gezin van elkaar werd gescheiden, in kampen gestopt en gevangen gehouden door de Japanners. Zijn moeder schrijft daar weinig over om haar zus te sparen maar Jan Brokken vult dit aan met de dingen die zijn vader en broers vertelden.

De auteur is enthousiast, dat merk je in elke zin die in het boek staat. Ik houd van zijn schrijfstijl, zijn openheid en zijn vermogen om een geschiedenis in een boek samen te vatten. Ik had alleen nog meer Olga willen zien.

De engelen van Elisabeth

Dit historische verhaal dat aan het eind van de 19e eeuw speelt, gaat over een 23-jarige vrouw die verdacht wordt van moord op haar twee dochtertjes. Ze wordt weggestopt in een krankzinnigengesticht waar zich vreselijke taferelen voordoen. En waar liefde voor de zwakkere medemens ver te zoeken is. Onmenselijke behandelingen, zoals mishandeling en vernedering en hard werken zijn daar aan de orde van de dag.

Er wordt dan wel geluisterd naar wat ze te zeggen heeft, maar er wordt absoluut niets mee gedaan. Vertrouwen op God en de hoop haar zoontje Jan nog weer een keer te zien, houdt haar op de been.

Toen ik dit boek las en meegezogen werd in dit verbijsterende en deprimerende verhaal kon ik alleen maar heel dankbaar en blij zijn dat ik in deze tijd leef met zoveel mogelijkheden voor de vrouw om zich te ontwikkelen, hoewel nog niet helemaal vlekkeloos.

Geschreven door Els Florijn als eerbetoon aan vrouwen die onderdrukt worden.

De onthoofde haan

Op 23 augustus 1944 viert een jongen uit het volk van de Saksische Duitsers die in Roemenië wonen, het afscheidsfeest van zijn klas. Het feest draagt de naam “Exitus”. Hij is het tweede kind van vijf. Zijn vader en oudste broer zijn naar het front opgeroepen. Zijn moeder en de drie jongste kinderen zijn naar een andere plaats. Zijn opa en oma en tantes zijn aanwezig. Precies op die dag heeft koning Michaël besloten opnieuw koning te zijn; Antonescu af te zetten en krijgt het land een stevige reprimande van Duitse kant, omdat Roemenië zich met de Russen heeft verbonden. In dat vreselijke spel van machten overdenkt deze jongen diezelfde machten die in zijn eigen stadje een rol spelen in de onderlinge verhoudingen. Waar eerder de Duitsers, de Roemenen, de Hongaren, de Joodse mensen en de Roma en wat Armeniërs een gemeenschap vormden, komen alle groepen tegenover elkaar te staan en lopen de lijnen voor of tegen Hitler soms dwars door een gezin heen. Voeg daaraan toe de standsverschillen tussen rijk en arm en de lijn loopt zelfs dwars door je eigen beleving heen. En dan zijn er nog de persoonlijke sympathieën en verliefdheden die het vat met kruit compleet maken. De jongens vechten in hun eigen oorlog en de meisjes zoeken naar liefde en aandacht. Een Joods meisje met goudblond haar danst uiteindelijk een onmogelijke dans met de zwartharige Hans Adolf en de hoofdpersoon weet nog steeds niet hoe het zit met de liefde en de dood. Hij is intelligent maar ook gevangen in zijn systeem en beperkt in zijn mogelijkheden. Daarom lijd je als lezer met de hoofdpersoon aan deze plaats en deze tijd. Je gaat iets begrijpen van Roemenië in de oorlog. Iets.

Kattenliefde

Miranda is een vrolijke jonge vrouw. Zij heeft een leuke baan in een creawinkel en werkt in haar vrije tijd als vrijwilligster bij een dierenorganisatie. Diep in haar hart zou ze best een leuke vriend willen hebben maar tot nu toe heeft ze weinig geluk gehad in de liefde.

Als ze in de zomervakantie met haar tentje op een camping in Luxemburg staat, ontmoet ze diverse mannen die haar hart sneller laten kloppen maar of de ware er ook bij is?

Dan krijgt ze een folder van een kattenorganisatie in Jeruzalem die vrijwilligers zoekt.

Een van de mannen die ze heeft ontmoet, blijft haar vanbinnen bezighouden als ze weer thuis met haar dagelijkse dingen bezig is. Er zijn wel wat beren op de weg die weggeruimd moeten worden voor ze überhaupt aan een relatie met hem kan denken.

Een volgende reis maakt gelukkig veel duidelijk voor Miranda en daarnaast kan ze zich inzetten voor een goed doel.

Saskia Schouten neemt je mee naar Luxemburg en vervolgens naar Israël: landen waar ze zelf is geweest en dat merk je in het verhaal. Ze beschrijft de mooie omgeving en vertelt over de taal en cultuur van het land. Daarnaast is er ruimte om de personages in dit verhaal te leren kennen, ook omdat ze delen van het verhaal ook vanuit een van de andere personages laat vertellen. Dit zorgt voor afwisseling.

Ik vind dat Saskia Schouten gegroeid is in het schrijven, haar boeken zijn leuk om te lezen en nemen je steeds weer mee naar een andere reisbestemming.

Het is reizen met een boek op de bank. De nodige romantiek ontbreekt niet en er is aandacht voor een wereldwijd probleem rondom zwerfkatten.

‘Kattenliefde’ is een feelgood die prettig leest. Voor de feelgood- en romanliefhebber.

De ketter van Carthago

Antoinette Schram

Spes is een zoon zonder vader. Hij groeit op met zijn moeder in Hippo in de vijfde eeuw na Christus. Dat is een Romeinse stad in Noord-Afrika waar bisschop Augustinus woont, preekt en schrijft. De roman begint als Spes, een veertienjarige jongen, in de vastentijd voor Pasen samen met een vriend op belijdeniscatechisatie gaat bij de toen al beroemde Augustinus. Spes is zelf de verteller van het verhaal: een onrustige jongen. Hij rent rondjes om de stad om zijn energie kwijt te kunnen en zoekt ook op een andere manier de randjes op: door kattenkwaad uit te halen. De wijsheid van Augustinus is op een leuke manier verwerkt in deze historische roman en komt vooral tot uiting in de dialogen met Spes. Twee keer luister je met de oren van Spes naar een preek van Augustinus. Met zijn rebelse karakter sluit Spes zich aan bij de Donasten: een andere christelijke stroming in die tijd. Zij willen een zuivere leer verkondigen maar gebruiken ook geweld. Ook hier komt Spes tegenover Augustinus te staan.

Als Augustinus oud en ziek is en Hippo wordt belegerd door vijanden van de Romeinen heeft Spes intussen zijn leven opgebouwd in Carthago, nadat zijn leven in Hippo niet gebracht heeft wat hij ervan verwacht. Als zijn moeder komt te overlijden, heeft hij een persoonlijke missie om nog een keer met Augustinus te spreken.

De historische roman biedt een kleurrijk decor van de situatie in de vijfde eeuw na Christus in Noord-Afrika. Het karakter van Spes is goed uitgewerkt en sluit aan bij de moderne lezer. Tegelijk is hij de held in het verhaal.

Peter Breure

De verhalenverteller Verbaas is er in geslaagd om me vanaf de eerste bladzijde het boek in te zuigen. Het Romeinse rijk is in haar nadagen, er is spanning vanwege een tweespalt in de Noord-Afrikaanse kerk en de anders zo vredige stad Hippo ligt onder vuur. Spes, een jonge man is de hoofdpersoon in deze fictieve historische roman. Wat heeft hoofdrolspeler Spes (betekent zijn naam: hoop, of ‘ik ben zonder vader’, of ‘ik ben dienaar van de Vader’?) voor link met bisschip Augustinus van Hippo.

Spes groeit op in Hippo en woont met zijn moeder bij een schipper in. Je krijgt een aardig inkijkje in hoe 4^de eeuwse mensen zouden hebben kunnen samenleven. De twee geloofsstromen uit die tijd: de Katholieke kerk en de donatisten die geloven in zuiverheid, strijden om zijn aandacht. Daarnaast merk je de zoektocht naar zijn eigen identiteit en zodoende trekt hij met een vriend door de woestenij van Noord-Afrika. Gaat het vooral om leven in het hier en nu en of je volgens de regels of met een zuiver geweten leeft en wat is dat dan? Of leef je in voorbereiding op een later leven?

Op kantelpunten is er steeds een ontmoeting met bisschop Augustinus en dat verandert zijn leven.

Ik had verwacht dat ik een beetje meer werd meegenomen in de theologie van Augustinus maar Spes is vooral een soort tegenover van Augustinus en de theologie van Augustinus wordt min of meer als bekend verondersteld. Op zich geen handicap voor het boek want de worsteling van Spes en de zoektocht naar zijn identiteit, zowel persoonlijk als religieus zijn op zichzelf al boeiend.

En waarom is hij zo geïntrigeerd door Augustinus?

Sjoerd Veenman

En net als zijn roman over Calvijn heb ik dit boek van Frans Willem Verbaas verslonden. De ketter van Carthago is in de eerste plaats een avonturenroman en daar is niets mis mee. Ik kan daar absoluut van genieten. Het verhaal gaat over Spes Niger, een jonge inwoner van Hippo Regius, een stad aan de Afrikaanse kust, ten tijde van de nadagen van het Romeinse Rijk. Een erg onrustige inwoner die vanwege zijn aard tal van soms bizarre avonturen beleeft, o.a. als hij een tijdlang actief is als strijder voor een militante tak van de invloedrijke sekte van de Donatisten.

Een deel van zijn onrust komt voort uit het feit dat hij al vanaf jongste jaren zijn vader mist. Gaandeweg de roman ontdekt hij wie dat kan zijn.

Een spannend verhaal en historisch interessant. Ik miste alleen wat van de diepgang die eerdere romans kenmerkt. Gelukkig komen er af en toe sterke uitspraken van de kerkvader Augustinus voorbij. Die maken het een en ander goed.

De psychologische ontwikkeling van de hoofdpersonen wordt naar mijn idee wat te mager beschreven.

Niettemin de moeite waard!

De brief

Twee vrouwen, twee verhalen en een brief. Christina en Billy zijn stapelverliefd op elkaar en willen met elkaar verder. De vader van Christina zorgt er echter voor dat dat niet gebeurt en Billy schrijft een brief die jaren later toevallig in het bezit komt van Tina. Tina is getrouwd maar heeft de nodige problemen. De brief van Billy geeft haar een gelegenheid om zaken uit te zoeken en dat gaat ze doen. Maar kan ze daar 34 jaar na dato nog achter komen? En heeft het nog zin?

“Hij had het akelige gevoel dat hij zojuist iets heel moois was verloren, iets wat nooit van hem was geweest maar wat van hem had moeten zijn.”

De brief van Billy staat centraal in deze roman maar Kathryn Hughes maakt er meer van dan een zoektocht naar het verleden. Oma vertelt aan haar kleindochter hoe opa en zij elkaar hebben ontmoet en intussen worden er twee verhaallijnen in elkaar gevlochten waarbij ook moeilijke onderwerpen aan bod komen zonder dat die het boek te zwaar maken.

Het is een boek dat mij ontroerde omdat er verteld wordt over geliefden die niet bij elkaar mogen zijn, indirecte gevolgen van een vreselijke oorlog, armoede en huiselijk geweld. Het verhaal van adoptie en op zoek gaan naar je roots raakte mij als adoptiemoeder.

Het verhaal is integer en laat je meeleven met de hoofdpersonen omdat ze hun emoties, hun mooie en minder mooie kanten en gedachten laat zien. Hoe gevangen zitten in een moeilijke situatie en een ingewikkelde tijd zoals oorlog en crisis kan zijn. Kathryn Hughes brengt beide verhalen mooi bij elkaar zonder dat het ongeloofwaardig is geworden. De epiloog levert een verademing en laat zien dat je in elke moeilijke situatie vooral moet blijven hopen op betere tijden.

‘De brief’ is het derde boek van Kathryn Hughes dat mij heeft ontroerd en verwonderd. Een parel voor de liefhebber van romantische boeken die tussen twee tijdspannen schittert. En waarin de hoofdpersonen in die tijd levende personen hadden kunnen zijn.

De omgekeerde wereld van God

Bram Beute schrijft in zijn boek vierendertig korte hoofdstukjes om wat hij noemt ‘De omgekeerde wereld van God’ te illustreren en te verduidelijken wat hij daarmee bedoelt. De vierendertig hoofdstukken worden verdeeld in drie delen respectievelijk onder de titels ‘God zet de wereld op z’n kop’, ‘de omgekeerde God’ en ‘leven in Gods omgekeerde wereld’. In elk hoofdstukje bespreekt de schrijver een bepaald Bijbelvers of Bijbelgedeelte of Bijbelverhaal. Daarbij benadert de schrijver het gedeelte anders dan dat dit gewoonlijk gebeurt: met een andere kijk of met een bepaald accent. Vaak voegt hij daar voorbeelden of illustraties aan toe uit het dagelijks leven van vandaag om zijn kijk op het gedeelte of het gebeuren te verhelderen. De lezer is gemakkelijk mee te nemen in zijn verhaal en het punt dat hij wil maken is snel op te pikken.

Maar zoals je wel kan verwachten bij een boek met deze opzet zal lang niet iedereen het overal eens zijn met het licht zoals de schrijver dat op de gekozen Bijbelpassages werpt. Het is alvast wel een pluspunt voor de schrijver dat hij aandacht heeft voor de cultuurhistorische context van een gebeurtenis of uitspraak en voor het breder geheel waarin dit in de Bijbel geplaatst is. Het is niet zo dat hij iets uit de Bijbel neemt en daar zijn eigen verhaal van maakt maar wel zo dat hij op zoek gaat naar het verhaal waarin de Bijbelschrijvers het gebeuren zelf hebben geplaatst. Dat vind ik persoonlijk een belangrijk gegeven. Het is maar al te gemakkelijk om een vers uit zijn Bijbelse context te rukken en er een eigen verhaal van te maken terwijl de Bijbelse auteur het vers zelf bewust in een bepaald verhaal heeft geplaatst. Daarom mocht dit voor mij wel nog wat meer van dat zijn. Om een voorbeeld te geven. In het tweede hoofdstuk heeft de schrijver het over de plagen van Egypte met als titel boven dat hoofdstuk ‘de goden in hun hemd gezet’. Hij voert een betoog dat God met de tien plagen de goden van Egypte belachelijk maakte door net datgene te treffen waar deze voor stonden en zo de superioriteit van God over die goden (reële machten) tentoon werd gesteld. Ik ben het daar helemaal mee eens. Maar ik mis dat de schrijver aantoont welke god van Egypte er door welke plaag in zijn hemd wordt gezet. Nu moet je als lezer aannemen dat het klopt wat de schrijver beweert terwijl dat ook aangetoond kon worden en nog meer diepgang aan zijn betoog zou hebben toegevoegd. Dat had ik wel vaker met dit boekje. De schrijver maakt een punt dat de moeite waard is om over na te denken maar blijft wat beperkt in de uitwerking ervan. Misschien was dit een bewuste keuze van de schrijver en een gevolg van de opzet van dit boekje. Het boekje telt 124 bladzijden terwijl daarin 34 verschillende Bijbelpassages aan bod komen. Ondanks die beperktheid word je wel uitgedaagd om na te denken over die Bijbelpassages.

Aan wie kan ik dit boekje aanbevelen? Ik kan het niet aanbevelen aan lezers die graag een uitgebreide behandeling van Bijbelgedeelten of gebeurtenissen in de Bijbel lezen. Ik vrees dat zij niet zullen vinden wat zij zoeken. Ik kan het boekje wel aanbevelen aan lezers die graag uitgedaagd worden om een andere kijk te werpen op Bijbelteksten en Bijbelse verhalen en daar zelf verder over willen nadenken. Lezers die het aandurven om eens door een andere bril te kijken en met andere ogen een Bijbelgedeelte willen overdenken. De korte hoofdstukjes lenen er zich ook toe om dit boekje als ‘stille tijd’-middel te gebruiken. En dan heel wat beter dan zo’n vers-van-de-dag-appje. De schrijver geeft aan het einde van elk hoofdstukje een vraag mee ter overdenking. Ik ervaar het als aangenaam dat het telkens één vraag is, als praktische toepassing of overdenking voor je eigen leven. Daar kan je iets mee.

Ik ben het eens met de schrijver dat God nogal eens omgekeerd is aan ons eigen menselijk denken. En ook dat zijn wereld nogal omgekeerd is aan de wereld waarin wij leven en ons eigen persoonlijk wereldje zoals we dat zelf graag beheersen. De schrijver is tevreden – zo schrijft hij zelf op bladzijde 121 – als hij met dit boekje wat stof heeft kunnen wegblazen dat vaak over Bijbelgedeelten is gevallen. De schrijver mag tevreden zijn.

Kunst D.V.

Kunst D.V. is een boek uit de christelijk-filosofische reeks. In dit boek wordt de kunst besproken van het jaar 1500 tot nu. De calvinistische traditie heeft een belangrijke en eigensoortige bijdrage geleverd aan zowel de reflectie op kunst als aan de productie van kunst. De veelkleurige betekenis van de kunst als onuitputtelijk facet van Gods schepping, maakt dat dit een lijvig boek is geworden, waarin de volle breedte van de calvinistische kunst en haar filosofie en theologie wordt behandeld. Calvijn, Kuyper en Dooyeweerd hebben daarin hun eigen niet te onderschatten grondslag geleverd. De kunstgeschiedenis komt uitgebreid aan de orde. In de esthetica wordt onder andere de spanning tussen de ervaring van kunst als uiting van schoonheid tegenover de uiting van verzet en opstand mooi neergezet. Ook wordt de plaats van de kunst binnen de christelijke religie en de religieuze kunst in wat we doorgaans seculiere kunst noemen onderzocht. “Natuurlijk zijn kunst en religie bevriend, alleen hebben zij zelf daar nog maar een vaag vermoeden van,” is een zin waarbij je na gaat denken over je eigen houding ten opzichte van plaats van kunst binnen de kerk of zo je wilt het lichaam van Christus.

Dit boek is een prachtige behandeling van kunst en geloven en is het zeker waard om gelezen te worden. Niet alleen om een inzicht te krijgen in wat voor kunst er allemaal gemaakt is binnen de calvinistische traditie, maar ook om daar door de filosofische en theologische benadering verder bij stil te staan.

“In een door sociale media beheerste wereld raakt de conversatie vaak beperkt tot een omhoog of omlaag gestoken duim, een tweet of een kreet. Maar als we willen voorkomen dat een samenleving haar ‘gevoelseducatie’ verwaarloost, dan is het wellicht nodig om weer te leren aandachtig te luisteren naar het voelende lichaam, zoals dat in kunst genuanceerd tot uitdrukking komt. Yann Martel zegt: ‘Om een boek te lezen moet men stil zijn, ook moeten we stilzitten of stilstaan als we een film of schilderij bekijken. Religie maakt ook gebruik van stilte. Het leven lijkt momenten van stilte voor te staan, die ons toefluisteren: “Hier ben ik. Wat denk je?”.’”

Twaalf auteurs uit Nederland, de Verenigde Staten, Canada en Engeland gaan in op het eigene van kunst, maar ook op de plaats van schoonheid en de verbeelding. Ze behandelen de historische, filosofische, theologische en maatschappelijke ontwikkelingen die de bloei van kunst in recente eeuwen hebben bevorderd of tegengewerkt. Ook kijken zij kritisch naar de status van kunst in de huidige tijd en reiken alternatieven aan.

Je leest dit boek niet als een roman, maar je pakt het om te leren nadenken over je wortels en je eigen plek in de samenleving en in het Koninkrijk van God. De toelichting bij de vele kunstwerken kan je helpen om anders te kijken naar kunst in het verleden en het nu.

Voor studenten theologie en filosofie en kunstgeschiedenis is dit een inleiding op kunstgeschiedenis en kunsttheologie en kan dit boek enorm helpen om meer te aarden in je vak. Na elk item vind je een literatuurlijst. De besproken kunstwerken zijn prachtig afgedrukt. Er is een uitgebreide notenverantwoording.

Vuurvogel

Josephine valt voor Rafaël maar hun avond samen loopt dramatisch. Je leest over de firma waar Rafaël voor werkt en wat de mensen daar doen onder een zorgvuldige dekmantel. Je leest ook hoe twee mensen elkaar willen helpen en elkaar verwonden en het is spannend tot de laatste punt. Vanwege de mooie schrijfstijl, de spanning en het verloop verdient dit boek 5 dikke sterren.

De bijzondere schrijfstijl van Jozef Hoek is niet in een paar woorden samen te vatten. Hij houdt je tijdens het lezen bij de les door bijvoorbeeld eerst over een gebeurtenis te schrijven en daarna lees je hoe de plek waar het gebeurd is geanalyseerd wordt door de mensen die de plek onderzoeken. Ik vond dat erg leuk om te lezen omdat je dan weet wat er is gebeurd en dus meer weet dan de hoofdpersonen in het boek.

Het boek bevat een aantal bijzondere aspecten; het levensverhaal van Jakob zorgt ervoor dat je alles rondom de firma kunt plaatsen en waarom het geheim moet blijven. Het maakt het verhaal persoonlijk en is soms een rollercoaster.

Er worden gebeurtenissen uit het verleden verteld die ook onze kranten en geschiedenisboeken hebben gehaald.

De brieven die Josephine aan Jon schrijft, zijn een prettige afwisseling in het verhaal, het relativeert en voert de spanning op. Je komt in de gedachten van Josephine zonder dat je weet wat haar volgende stap is. En die stappen van zowel haar als Rafaël zijn verrassend. Haar verhaal en Rafaels verhaal zorgen voor het spannende kat- en muisspel en je vraagt je af waarom termen als gijzelaar een dubbele betekenis hebben. Hierom dus.

Tot mijn verrassing speelt het verhaal zich nog geen uur rijden van mijn huis af in een gebied waar ik heerlijk gewandeld heb. Erg leuk om te beseffen dat niet alle boeken een ver van-mijn-bed-show zijn. Aan de andere kant ook wel weer spannend want het is zo realistisch geschreven: wat is feit en wat is fictie?

Voor de echte thrillerliefhebber een verrassend boek!

De Genesis patronen

Als ondertitel heeft dit boeiende boek: ‘Lees de Bijbel met andere ogen.’ De auteur laat ons een aantal patronen zien dat voorkomt in de Tenach, of, zoals wij christenen het noemen, het Oude Testament in de Bijbel.

Veel van wat genoemd wordt was me bekend, maar er komen ook zaken aan de orde die ik nog nooit ontdekt had. Van der Giessen heeft het steeds over patronen, zelf zou ik eerder het woord sjabloon of schaduw gebruiken. Om duidelijk te maken wat de auteur met een patroon bedoelt, zal ik een voorbeeld geven.

Een patroon dat je ongetwijfeld wel herkent is dat van het Wekenfeest en Pinksteren. Van wat met Pinksteren in Handelingen gebeurt, zien we van alles terug bij de verschijning van God op de berg Sinaï in Exodus. En zo is er veel te vinden in de geschiedenis van het volk Israël wat met de komst van Jezus of later tot vervulling komt. Andere patronen die aan de orde komen in dit boek zijn: de eersteling, lichaam en geest, rein en onrein, water en land, de vaste plaats, vaste tijden en het zoonschap.

Nieuwsgierig geworden? “De Genesis patronen” is verrijkend en verhelderend voor christenen. Bij het lezen van dit boek gaat het Oude Testament steeds meer voor je leven, begrijp je meer van ‘het grote plan’ van God en waarom er eerst een plan voor Israël was en daarna pas voor de hele wereld. Ook vergroot het je Bijbelkennis. Er schijnt een deel twee te komen, ik ga dat zeker ook lezen.

20175

Recensie

Jouw waardering

20174

Recensie

Jouw waardering

20173

Recensie

Jouw waardering

20172

Recensie

Jouw waardering

20171

Recensie

Jouw waardering

20170

Recensie

Jouw waardering

20169

Recensie

Jouw waardering

20168

Recensie

Jouw waardering

20167

Recensie

Jouw waardering

20166

Recensie

Jouw waardering