Boekenmening

Ontspullen

Hoe moeten we leven om gelukkig te zijn? Dat is een van de vragen die James Wallman stelt in dit diepgaande boek over het experiëntialisme, ofwel de opkomende cultuur van de groei van de menselijke status via beleving in plaats van bezitting.
Wallman beschrijft de ontwikkelingen in de tijd naar het materialisme. Om materialistisch te worden, was het nodig dat mensen enthousiast werden over massaproductie. En dat werden ze. In weerwil van het gebod “gij zult niet begeren uws naasten huis, vrouw, etc.” promootten de media dat je natuurlijk kon opbieden tegen de buren bij de aanschaf van een grotere auto, koelkast, computer, etc. want de massaproductie creëerde immers werk en ontwikkeling op de werkvloer. De oude waarheid werd op de kop gezet en de hele westerse wereld werd een stuk welvarender en gelukkiger van al die spullen. Totdat de tegenbeweging kwam, doordat de verzadiging meer dan bereikt was en er onder andere zicht kwam op de uitbuiting en slavernij van de rest van de wereld en de steeds verder vergrotende ecologische voetafdruk ten behoeve van ons geluk.

Maar niet zozeer het idee van de uitputting van de aarde en het misbruik van mensen zetten mensen aan om over het materialisme heen te komen. Nee, het gevoel te stikken in de hoeveelheid spullen en op zoek te gaan naar een ander fenomeen dat ons gelukkig zou kunnen maken, is de oorzaak van de opkomst van het experiëntalisme.

We leven nu in een tijd waarin het materialisme ons geen status meer verleent. Het beleven van dingen en het plaatsen van beelden en verhalen van die belevingen op en in de sociale media en andere media, verleent aan de mens zijn nieuwe status. De schrijver stelt dat we meer dan ooit behoefte hebben aan beleving. We willen de overconsumptie, de vervuiling, de spanning en de stress niet meer. Volgens Wallman werkt het experiëntalisme voor ons allemaal. Door minder te bezitten en meer te doen zullen we in elk opzicht gelukkiger, gezonder en rijker zijn, zegt hij.

Hij voorspelt: de belevingseconomie is in opkomst. Regeringen meten steeds meer het welzijn door nieuwe meetinstrumenten voor vooruitgang te (laten) ontwikkelen. We beseffen steeds meer dat we voor een zinvol leven meer dan ooit moeten ‘beleven’ en ‘ervaren.” Hij geeft voor de weg naar deze economie, 3 stappen aan om het te bereiken en 7 gewoonten om het te behouden.
De stappen en de gewoonten zijn voortgevloeid uit het idee van de ‘maakbaarheid’ van ons leven, maar als het idee je aanspreekt kunnen ze je helpen om te ontspullen. Het idee van ontspullen is vanuit de geschiedenis tot in de toekomst in dit boek goed uitgewerkt en geeft voor mensen die deze beweging aan gaan hangen een mooi handboek met zowel onderbouwing als praktische uitwerking.

Verborgen moed

Emma werkt in een oud landhuis in Engeland aan een missie om foto’s die de bommenwerpers in Duitsland hebben gemaakt te ontcijferen en de nieuwste wapens van Hitler te ontdekken. Ze is goed en zelfverzekerd in haar vak. Geen detail ontgaat haar. Dat kun je niet echt zeggen van haar leven buiten het landhuis, ze ontmoet de schilder Will die schilderijen van het platteland in Engeland maakt in het kader van het hoog houden van het moraal. Ze worden verliefd en hoewel Emma eerst haar reserves heeft, het is nu niet de ideale tijd om en relatie te hebben, ze heeft zelf nog genoeg zaken waar ze mee worstelt en er zijn twijfels of ze Will kan vertrouwen. Toch geeft ze zich langzamerhand aan hem over. Ze mag hem echter niets vertellen over haar werk en dat is soms lastig. Want hoe kun je naar elkaar toegroeien als je geheimen hebt?

Verborgen moed is een roman die zich in een spannende tijd afspeelt, er is veel ruimte voor de gevolgen van de oorlog, spionage en intriges maar gelukkig ook voor Emma’s persoonlijke gevoelens. Daarnaast is er aandacht voor haar geloof en vertrouwen in God, hier heeft ze veel steun aan bij het maken van een keuze en het verwerken van wat ze allemaal te zien krijgt op foto’s. Emma en haar collega’s worden bijna echte personen, zo mooi zijn hun karakters uitgewerkt. Ook Will doet het lezershart kloppen, hij is een held en knap ook. Alleen zijn afkomst maakt het geheel wat gecompliceerd.

Bijna het hele verhaal wordt vanuit Emma verteld en kleine gedeeltes vanuit andere personages. Dat geeft een extra laag spanning aan het verhaal. Alle losse einden komen samen in het laatste hoofdstuk als duidelijk wordt of een aanslag op Danesfield house voorkomen kan worden of niet.

De schrijfstijl van Tricia Goyer laat zien dat ze al veel ervaring heeft met het schrijven van een roman. Omdat ze Emma Bijbelteksten laat lezen in moeilijke tijden geeft ze de lezer ook ongemerkt steun en raad voor moeilijke tijden. Zonder te preken of belerend te zijn. Het gaat over een vrouw die troost zoekt in gebed en Gods woord; daar kracht uit haalt om alles te doorstaan. Vooral de zin: “Mijn ogen zullen altijd op de horizon zijn gericht” zal de lezer raken. Ik kijk uit naar het volgende deel van deze tweeluik ‘De goede strijd’. Verhalen over sterke vrouwen tijdens de tweede wereldoorlog.

Neurie als je de woorden kent

Robin groeit op in haar eigen kleine wereld, samen met haar ouders en haar ingebeelde tweelingzusje heeft ze een goed leven in Zuid Afrika. Dan valt van het ene op het andere moment alles uit elkaar. Haar ouders zijn op de verkeerde tijd op de verkeerde plek en worden vermoord door de zwarte bevolking tijdens de studentenopstand in Soweto De hulp die altijd voor Robin zorgde en eigenlijk een 2e moeder is verdwijnt ook onverwachts van het toneel. In diezelfde dagen gaat Beauty op zoek naar haar dochter, zij is vermist sinds de studentenopstand in Soweto.

Hun verhalen lopen parallel naast elkaar en ik kon niet wachten tot hun wegen elkaar zouden gaan kruisen. Dat vergt wel even geduld van de lezer. Ondertussen lees je dat Robin opgevangen wordt door het enige familielid dat ze nog heeft, haar tante Edith. Die moet alles opgeven voor de zorg voor Robin en mist natuurlijk ook haar zus heel erg. Ze raakt in een depressie en kan zich niet goed meer over Robin ontfermen. De kinderbescherming ligt op de loer dus probeert Robin op een tragikomische manier te bewijzen dat er wel goed voor haar gezorgd wordt. Samen met haar buurjongen Morrie komt zij de dagen door. In tegenstelling tot Edith lijkt ze niet zoveel verdriet te hebben om het verlies van haar ouders. Ze had geen hechte band, werd opgevoed door een kindermeisje Mabel die ze wel mist.

Ondertussen probeert Beauty haar dochter te vinden en dan zie je hoeveel verschil je huidskleur kan maken in een land als Zuid Afrika. Als de twee hoofdpersonen elkaar ontmoeten ontstaat er een band tussen hen en samen proberen ze hun leven weer op te pakken. De reactie van Robin: ”Zwarten slapen niet bij ons binnen”, geeft keihard weer hoe sommige blanken tegen de zwarte bevolking aankeken. Ze moet zich in de situatie schikken want Edith moet werken. Hoe het verder gaat moet je echt zelf gelezen hebben, dat is niet na te vertellen zonder teveel te verklappen.

Het boek is echt ontroerend en confronterend. De gevolgen van de taalwet in Zuid Afrika, de opstanden en het bloedbad dat zich toen afspeelde in de townships worden in dit boek op persoonlijk niveau aan de lezer verteld. Ik ben in Zuid Afrika geweest en heb door Soweto gelopen. Ik heb in dezelfde grote kerk gezeten als Beauty en het verhaal over de opstand gehoord van een gids die er zelf bij was geweest en er nog steeds niet zonder tranen over kon praten. De impact van deze gebeurtenissen drongen pas echt tot mij door tijdens het lezen van dit boek. Het is zo mooi beschreven, vanuit de personen zelf. De werelden van Robin en Beauty komen bij elkaar, de verschillen worden heel duidelijk weergegeven en dan wordt duidelijk dat alles draait om de liefde, de melodie en dan vallen woorden weg. Dat is ook te danken aan de mooie beschrijvende zinnen met Zuid Afrikaanse woorden erin verwerkt. Echt een aanrader voor liefhebbers van romans die je bijblijven.

Brood Zout Wijn

Brood zout en wijn is een verhalenbundel van Vonne van der Meer met zeven verhalen. Er zijn zes wat kortere rondom het middelste Maagdenroof, dat met 73 bladzijden eigenlijk meer een novelle is.

De eerste drie verhalen spelen zich af tegen de achtergrond van een verhuizing waarbij twee keer een vrouw op leeftijd de hoofdrol speelt, één keer draait het om de makelaar. De personen komen in de laatste drie verhalen weer terug. Vonne van der Meer kan zo goed schrijven, dat je wordt meegenomen na een werkelijkheid, die je zelf niet één twee drie zou verzinnen. Ze zoekt daarbij steeds de rand van wat eigenlijk net niet kan. Of het nu gaat om een beeldje van een kerststal opgraven in de tuin van je vorige huis, of nog een keer dromen in het bed van je oude huis, of niet meer uit het mooie fluwelen jurkje komen in een paskamer en hem daarom gelijk kopen. Ik had het met alle verhalen, waarbij ze prikkelend een grens nadert van tomeloze fantasie, waarbij je als lezer steeds afvraagt, ga ik nog met je mee?

Ik had dat het sterkste met Maagdenroof, waarin een jonge journaliste een dame op leeftijd interviewt over de stichting Hands Off, die zich richt op onderzoek en bijscholing rond misbruik. Dit verhaal is zo magistraal in elkaar gezet. De eerste scène is een test van een recorder, die later flarden van het interview laat horen. Maar wanneer je alleen de stemmen hoort, mis je een stuk van de interpretatie, die mensen gebruiken wanneer ze non-verbaal communiceren. En juist dat kan Vonne van der Meer als geen ander laten zien. Tijdens het interview en ook later in de nacht als de journaliste blijft slapen omdat ze de trein niet meer kan halen, voelde ik als lezer, ze gaat iets vertellen wat ik helemaal niet wil lezen. Daar wil ik geen getuige van zijn. Het was zo sterk, dat ik het verhaal meerdere keren weggelegd heb. Pas toen ik het einde per ongeluk zag, omdat ik verderging met het volgende verhaal, wist ik dat het uit moest lezen omdat Vonne van der Meer hier voorzichtig iets van haar geloof heeft ingelegd.

Brood Zout en Wijn is prikkelend en daardoor staan deze verhalen als een huis. Het is bijkans jammer dat zoiets als Maagdenroof zo gewaagd is, de en christelijke brancheorganisatie het niet zal aandurven om daar een actieboek van te maken tijdens de boekenweek, want dat kaliber heeft het zeker!

Vol van de Geest

Peter Halldorf heeft in dit prachtige boek over de rol en functie van de Heilige Geest uitgewerkt, wat in zijn leven steeds opnieuw belangrijk bleek: De Heilige Geest heeft aandeel in de voortdurende verlossing van de mens. Wat een eye-opener voor mij was in dit boek is de ontwikkeling in de kerk over het idee waar we van verlost moeten worden. Waar vanaf het begin Jezus gestorven is om de dood te overwinnen en de hele kosmos te verlossen van de sterfelijkheid en de dood en eeuwig leven te bewerken voor de hele schepping, heeft de kerk het concept van rechtvaardiging van schuld het sterkst benadrukt. Peter Halldorf laat die twee naast elkaar bestaan en werkt de verlossing van de dood op een bijzondere manier uit. Waar immers verlossing van de dood en de vergankelijkheid spreekt, is een God die de liefdesrelatie met de schepping en de mensheid herstelt in tegenstelling tot verlossing van de zonde, waar God eerder wordt voorgesteld als Rechter over ons leven. Vertrouwen op God krijgt een andere kleur als je zijn verlangen ziet om herstel te bewerken. Het verlangen is een verlangen van de Vader en Jezus Christus en van de Heilige Geest. Door de Heilige Geest kunnen wij reageren op het verlangen van God om ons te herstellen in onze relatie met Hem. We zien een voorbeeld in David die voor de ark van God danste van vreugde.

Dit boek over de Heilige Geest begint met relatie, met liefde. Zo wordt de mens pas mens in verbinding met een andere persoon. In vriendschap en liefde wordt het leven pas werkelijk. Een ultieme uitwerking daarvan vind je terug in de zin: “Een mens bevindt zich nooit dichter bij zijn meest echte ik dan wanneer hij ‘buiten zichzelf’ is in de Heilige Geest. Hij ervaart dan een ‘vergeten van zichzelf’ waarin zijn leven ontluikt tot volle bloei.” Dat lijkt heel erg op de emotie verliefdheid en die emotie weerspiegelt wat het is om vervuld te zijn met de Heilige Geest. Zo zijn er nog veel meer beelden waarin Peter Halldorf de persoon van de Heilige Geest stap voor stap meedeelt. Hij haalt door de geschiedenis van het Lichaam van Christus veel mensen aan, die ervaringen door de Heilige Geest hebben gehad. Soms zelfs hele gemeenten die jarenlang propvol zaten omdat de Heilige Geest overduidelijk aanwezig was en door deze mensen heen veranderingen in hun leven en daardoor in hun maatschappij bewerkte.

Steeds benadrukt Peter Halldorf dat de liefde het hoogste is als je te maken krijgt met de Heilige Geest. Maar gaandeweg legt hij heel goed uit hoe fundamenteel het is om vervuld te zijn met de Heilige Geest om te begrijpen hoe je moet leven en hoe je moet overdenken. Hij haalt heel veel mensen aan die over de Heilige Geest hebben nagedacht, gesproken of simpelweg een Geestvervuld leven leidden. Daarin heeft het zoeken van de stilte een heilige plaats. Heilige plaatsen hebben duizend verschijningsvormen. Wat ze gemeenschappelijk hebben is dat de vriendschap met God zich er verdiept en het leven wordt geordend. Een lijst van namen en bronnen is toegevoegd aan het eind van het boek.

Retour afzender

Een roman over een huwelijk, waarin beide echtgenoten afwisselend hun verhaal vertellen. Het is heel knap opgebouwd door Henrieke Grandia, die sterk begint met de openingsscène van dominee David, die zich onzichtbaar voelt. Het begint in 2016 en trekt gelijk de aandacht van de lezer. Het boek maakt dan een sprong in de tijd, 1991, en dan hoor je het besluit van Lora om bij haar man weg te gaan. Maar in de volgende hoofdstukken lijkt ze helemaal niet weg te gaan....

Voor de lezer is hun machteloosheid over het vastlopen van de relatie helemaal duidelijk doordat je in hun hoofden meekijkt en de miscommunicatie tussen beiden opmerkt. Dat ze elkaar alleen maar vinden in hun zorg voor hun dochter Mirthe. Lora worstelt met het geloof, maar kan daar met David niet over praten. Ze schrijft daarom openhartige brieven naar God. Die brieven spelen later een belangrijke rol. Dochter Mirthe vindt ze en dwingt haar vader om ze na al die jaren alsnog te lezen. Ze hoopt zo dat er begrip komt voor haar moeder en voor haarzelf.

Retour Afzender is een boek dat je in één adem uitleest, zo treffend en beeldend zijn de menselijke emoties geschreven. Wat mij betreft had de geloofstwijfel veel minder expliciet aan bod mogen komen en de plotwending na 25 jaar vind ik ergens ongeloofwaardig. Dat neemt niet weg dat Henrieke Grandia een prachtige roman heeft geschreven, waar christelijke lezers van zullen genieten!

Arrowood

Sherlock Holmes krijg concurrentie.

Een boek waarvan de voorkant een opmerking over de beroemde detective Sherlock Holmes bevat, maakt me nieuwsgierig. Op de cover van de detective Arrowood staat in grote letters: ‘De rijke Londenaren gaan met hun problemen naar Sherlock Holmes. De rest gaat naar … Arrowood.’ Leuk bedacht.

Al heel jong was ik gefascineerd door Holmes, en nog steeds vind ik hem een van de interessantste speurders uit de geschiedenis. Lezers van mijn serie over inspecteur Maritz zullen hebben gemerkt dat ik hem met enige regelmaat citeer. Als er dan een roman verschijnt waarin zijn avonturen een prominente rol blijken te spelen, moet ik die lezen.

William Arrowood is evenals Holmes privédetective, maar geen succesvolle. Hij heeft zowel zakelijke als privéproblemen, waaronder drankzucht. Wel zijn er flink wat overeenkomsten met de beroemde speurder. Hij heeft een eigen ‘Watson’, assistent die een belangrijke rol in het verhaal speelt, een moeizame relatie met een politie-inspecteur, die – natuurlijk- niet al te slim is. En hij deduceert. In zijn methodes lijkt hij behoorlijk veel op zijn rivaal Holmes, al beweert hij bij hoog en bij laag dat de zijne volkomen anders en veel beter zijn…

Als hij bezoek krijgt van de mooie Caroline Cousture, die op zoek is naar haar verdwenen broer, belandt hij in een levensgevaarlijk complot. De plot van het verhaal is heel aardig en verveelt niet. Vooral door Arrowoods frustraties over Holmes, waaruit regelmatig zijn jaloezie blijkt, is het boek bij vlagen ook behoorlijk geestig.Daarnaast krijg je als lezer een goed beeld van de tijd. Ik waande me af en toe in het Londen van rond 1895. Je ziet de armoede, ruikt de stank…

Minpunten zijn er ook. Soms is het verhaal een tikje voorspelbaar. Belangrijker voor mij: in tegenstelling tot gentleman Holmes, is Arrowood helaas nogal grof in de mond. Zijn taalgebruik is regelmatig gelardeerd met vloeken en scheldwoorden. Dat stond me tijdens het lezen behoorlijk tegen. Saillant detail: in het boek wordt hij hierop aangesproken door een predikant (!) Helaas met weinig resultaat.

Getekend

Na een aanrijding komt Yvonne in coma terecht. Als ze eindelijk naar huis mag, blijkt dat Ron, haar vriend met wie ze samenwoont, haar littekens verafschuwt en het erg lastig vindt dat ze met heel veel dingen hulp nodig heeft. Dan krijgt ze een Facebookbericht van iemand die beweert Ron met een andere vrouw te hebben gezien. Yvonne wil het eerst niet geloven maar het blijkt waar te zijn.

Ze gaan uit elkaar en Yvonne wil haar leven verder zelf opbouwen. Dan komt ze in contact met Jacco, de man die haar aangereden heeft. Ze wil niets van hem weten maar ze kan niet voorkomen dat ze verliefd op hem wordt. Als ze net een relatie hebben, ontdekte ze dat er veel dingen omtrent Jacco niet kloppen. Kan ze hem nog wel vertrouwen?

Boeiend om te lezen hoe Yvonne er na de coma weer bovenop komt. De afwijzing van Ron, terwijl zij denkt dat hij blij is dat ze weer thuis is, is realistisch beschreven. Jacco blijkt Yvonne voor de aanrijding al te kennen, maar hoe en waardoor, wordt niet beschreven. Een van de betere romans van deze auteur.

Christianity in Eurafrica

Ondertitel: A history of the church in Europe and Africa.

Theoloog Steven Paas is gespecialiseerd in kerkgeschiedenis. En wat heeft hij hier een uitstekend standaardwerk geschreven. Bijna de helft van het boek gaat over de geschiedenis van de kerk in Europa en daarna krijgen we een inzicht in de kerkgeschiedenis van Afrika. In deze beide delen van de wereld is hij zelf werkzaam geweest (Nederland, Malawi).

De wortels van ons geloof worden duidelijk beschreven. Alle belangrijke personen uit de eerste eeuwen christendom komen aan bod. Ook wordt duidelijk gemaakt waar de eerste problemen ontstonden. Wanneer de Katholieke kerk een aantal eeuwen bestaat, komen daar wereldse invloeden naar binnen, die van het geloof afleiden. Europa heeft een paus die niet altijd de christelijke waarden voorleeft. Allerhande personen die invloed hadden en situaties die van invloed waren op de kerk, komen aan bod, bijvoorbeeld concilies, reformaties, aflaatpraktijken, slavernij, enz. Soms is het jammer dat zaken zo summier besproken worden, maar dat kan niet anders en voor verdere studie zijn ruim voldoende tips gegeven in de voetnoten.

De tweede helft van het boek gaat over de geschiedenis van de kerk in Afrika. Heel mooi dat ook hierbij begonnen wordt bij de eerste eeuwen. Wij hebben soms het idee dat pas bij de zending van de laatste eeuwen Afrika in beeld kwam, maar wist je dat Augustinus uit Afrika kwam? Op een gegeven moment kwam daar de islamisering van Noord Afrika. Natuurlijk waren in veel andere delen van Afrika de natuurgodsdiensten het sterkst. Verder gaat Steven Paas uitgebreid in op de invloed die Europa kreeg op dit continent. De Portugezen, Britten, Nederlanders en anderen. De gevolgen van het zendingswerk worden beschreven, het ontstaan van christelijke kerken en de ontwikkelingen hiervan tot op de dag van vandaag.

Dit boek is een goed studieboek voor bijvoorbeeld studenten Theologie. Ik heb het met grote belangstelling gelezen. De beschrijvingen zijn niet helemaal neutraal. Voor mij was het prettig dat Paas ook zijn eigen visie her en der naar voren laat komen. Bijvoorbeeld door een opmerking dat God de geschiedenis overziet. Soms door slechts één woord of een korte zin. Het maakt voor mij duidelijk dat hij dit nieuwe standaardwerk niet alleen schreef om de geschiedenis van de kerk te beschrijven, maar dit ook doet vanuit zijn persoonlijke geloof. Ik kan het boek aan elke student theologie aanbevelen, zowel HBO als WO. Het is een mooi naslagwerk; je kunt immers niet al die personen, situaties en ontwikkelingen onthouden. Wel moet je behoorlijk uit de voeten kunnen met de Engelse taal.

Ik kan het boek van harte aanbevelen!

Als ik mijn ogen sluit

Schrijfster Josephine Bourdillon wordt wreed neergeschoten. Zij ligt ernstig gewond in het ziekenhuis. We lezen haar gedachten, die vaak ook teruggaan naar het verleden. Ze heeft veel meegemaakt en lijdt aan ernstige depressies. Wel heeft ze gelukkig het geloof dat haar steeds weer bemoedigt.

Als tweede persoon ontmoeten we haar dochter Paige. Zij heeft het geloof van haar ouders achter zich gelaten, is nog jong en twijfelachtig over zichzelf. Maar ze is dol op haar moeder. Waar ze niet goed mee om kan gaan is haar vader; hij lijkt iets te verbergen over het verleden. Zou dat met haar moeder te maken hebben?

De derde verteller, waar het boek mee begint, is Henry. Hij is de man die de moord probeerde te plegen. Hij is een huurmoordenaar, heeft dit vaker gedaan en ontving de opdracht om Josephine om te brengen. Nu het mislukt is weet hij niet wat hij moet doen. Hij heeft een ernstig ziek zoontje en door de moord zou hij zoveel geld verdienen dat hij de nodige operatie zou kunnen betalen. Zou degene die hem ingehuurd heeft nu achter hem aankomen? Zou hij wel betalen?

Deze drie verhaallijnen komen al snel bij elkaar. Het is niet moeilijk om te begrijpen hoe het geheel in elkaar zit. Alles leest vlot en makkelijk. Naast deze drie mensen zijn er nog meer interessante personen die een grote rol spelen. Maar er worden niet te veel personages opgevoerd. Alles bij elkaar is het boek zoals je van Musser kunt verwachten. En toch……

Ik miste een zekere diepgang. Er komen heftige onderwerpen aan bod, maar de personages blijven wat oppervlakkig. Vooral het personage Henry is niet altijd geloofwaardig neergezet. De ene keer is hij een man uit de lagere klasse, met een jeugd waarin hem niets geleerd is en waardoor hij op het slechte pad ging. Aan de andere kant laat het boek hem dingen zeggen en denken die daar niet bij passen. Josephine heeft hetzelfde. Vaak een geloofwaardig persoon, maar niet altijd. Wat mij betreft wordt ook de plot te vroeg vrijgegeven, waardoor de rest van het boek voorspelbaar is. Ik moet eerlijk bekennen dat ik betere boeken van Musser heb gelezen.

18053

Recensie

Jouw waardering

18052

Recensie

Jouw waardering

18051

Recensie

Jouw waardering

18050

Recensie

Jouw waardering

18049

Recensie

Jouw waardering

18048

Recensie

Jouw waardering

18047

Recensie

Jouw waardering

18046

Recensie

Jouw waardering

18045

Recensie

Jouw waardering

18044

Recensie

Jouw waardering