Wij twee

Herkenning. Dat is wat deze roman bij de meeste mensen zal oproepen. Crises komen voor in huwelijken, maar nog meer komen er sluipende verwijderingsprocessen voor. Of moet ik zeggen sluipende verwoestingsprocessen. Verwoesting van vertrouwen, intimiteit, toewijding. Het zit in heel kleine dingen, net zoals de opbouw van de huwelijkse liefde vaak in heel veel kleine dingen zit. Hoe kun je nu weten dat iemand oprecht en toegewijd van je houdt? Dat komt door ontelbaar veel heel kleine dingetjes. Een glimlach, een oogcontact, een kleine dienst, een reminder, een attentie, vanzelfsprekende afspraken over vanzelfsprekende dingen.

Maar natuurlijk zijn er ook de grote dingen. Die grote dingen kunnen onzichtbaar zijn. Bijvoorbeeld de woede van Vivien, Russells vrouw. Deze woede uit zich op een manier waaruit hij niet kan afleiden dat de dingen mis dreigen te gaan. Russell reageert niet op de kleine alarmlichtjes die in zijn hoofd en hart beginnen te gloeien. Hij is iemand van ‘de lieve vrede’. Op momenten dat ik tijdens het lezen van dit indringende verhaal dacht: “Kom op! Nu moet je iets doen, of in ieder geval iets zeggen, waardoor er iets van een grens komt opdoemen van wat toelaatbaar is”, heeft Russell allerlei redenen om niets te doen en niets te zeggen. En dat laatste is zo herkenbaar. We worden eerder geleid door onze eigen verlangens, belangen, drogredenen, ideeën van liefde, dan door de norm die nog diep in ons hart leeft. De norm die God erin gelegd heeft, die rechtvaardig is en goed.

Het gaat fout in hun huwelijk en dat lange proces van foutgaan had gestopt kunnen worden. Maar beide echtgenoten geloven alleen in de ‘ware liefde’ opvatting van onze cultuur. (Ik vraag me ook af hoe het verhaal na dit verhaal verdergaat in de nieuwe relaties en in het gebroken leven van hun dochtertje). Het lijkt een ‘eind goed, al goed verhaal’ en dat is zeer misleidend. Ik ben van mening dat Russell had kunnen en mogen veranderen. Ik hoop nog steeds dat hij zal veranderen, zodat het in zijn tweede huwelijk niet weer zal misgaan.

Nicholas Sparks weet het eind van het verhaal een feelgood-gevoel te geven, doordat het niet op een dramatische manier bij de rechtbank wordt uitgevochten, maar hij uiteindelijk uit liefde voor zijn dochter, de weg van het overleg zoekt. Maar het valt me op, dat hij degene is die steeds het meest inlevert. Hij is de antiheld. De loser, die door hard werken en wat geluk toch nog het beste weet te maken van een reeks slechte dingen.

Hoewel Vivien niet wordt neergezet als een sympathieke vrouw, snap je soms bijna waarom ze doet wat ze aan het doen is. In wezen schreeuwt ze om Russells aandacht, maar Russell wordt te veel in beslag genomen door zijn eigen leven. Is dit niet wat er zo schort aan onze cultuur? Het zelfcentrische, waardoor we onszelf eerder als slachtoffers gaan zien, terwijl we al veel eerder open hadden moeten staan voor de hogere weg. Ach en natuurlijk wordt Russell noodgedwongen een goede moeder, eh… vader die zich de moederrol moest eigen maken en dus lijkt hij sympathiek en toegewijd, maar hij had beter een betere vader en een betere man voor zijn vrouw kunnen worden, voordat zijn huwelijk steeds sneller de afgrond inreed.

Heel knap beschreven. Door het hoofdkarakter helemaal uit te werken in de context van geschiedenis en familie, krijg je een goed beeld van het proces waarin de hoofdpersoon zich bevindt. Ik beveel dit boek aan, maar laat je niet misleiden door de ogenschijnlijke harmonische maten in dit dissonante muziekstuk en bedenk hoeveel mooier de melodie had kunnen klinken, als Russell Gods principes voor zijn huwelijk had gevolgd.