Boekrecensies vanuit christelijk perspectief

Stilte appelleert aan een diepe behoefte in ieder mens. Ik moet eerlijk bekennen, dat stilte mij niet per se rustig maakt en mij comfortabel doet voelen. Stilte is confronterend. Het legt datgene bloot, wat ik niet voel als ik mij laat meesleuren door een overvolle agenda. Stilte maakt kwetsbaar; zij bespeelt de snaren van mijn diepste innerlijk. Stilte gaat de oppervlakkigheid voorbij, zij raakt de fundamenten waarop ik mijn leven heb gebouwd.

In de stilte zeg ik vaak tegen God: ‘Heer, hier ben ik, uw imperfecte en tegelijk perfecte kind.’ God weet precies wat ik bedoel, want Hij overlaadt met een vrede, waarvan de Bijbel zegt dat die alle verstand te boven gaat. De vrede, die raakt aan het stil worden voor en met God, is uniek. Het is een vrede uit God, niet uit mijzelf. Denkend uit de vergevende en barmhartige genade van God, word ik opgenomen in het bovennatuurlijke besef dat het niet draait om wat ik doe en nalaat, maar om Jezus. Het is de Zoon van God, die uitriep: ‘Het is volbracht!’ Aan het kruis, aan dat martelwerktuig, barstte de hemel open. In de stilte raak ik gewijde grond… Daar weet ik mij geborgen, aanvaard. Daar zwijgen alle aardse stemmen. Vooral dat laatste is een hemelse toegift, dat met al het goud en zilver van de wereld niet te betalen is.

In de indrukwekkende glossy Klooster! (uitgeverij Adveniat, met Leo Fijen als hoofdredacteur) gaat het over stilte en over de schoonheid van het geloven binnen kloostermuren (zeer aanbevolen!). Onder vele anderen komt ook Elsbeth Gruteke, EO-presentator en predikant in de Jeruzalemkerk in Amsterdam, aan het woord. Zij verblijft geregeld in de abdij Koningsoord in Oosterbeek, het enige trappistinnenklooster in Nederland. Het treft mij als zij zegt:

“Ik versta God beter in de stilte dan in de drukte. Bijbelteksten komen veel meer binnen. Ik ervaar Zijn aanwezigheid heel duidelijk tijdens de momenten van meditatie. Dan is iedereen bezig met stilte. In die opperste concentratie wordt God bijna tastbaar.”

En:

“Toen ik er voor het eerst kwam (in het klooster, JL), dacht ik: als ik hier op mijn achttiende was binnengelopen weet ik niet of ik ooit weer vertrokken was! Ik ben heel outgoing, maar heb ook een contemplatieve kant. Mijn leven had die kant op kunnen gaan en dan had ik ook heel gelukkig kunnen zijn.”

Dit roept herkenning op. Ik beweeg gemakkelijk in een jachtige wereld en kan met mijn gevulde agenda goed overweg, maar een verlangen naar stilte is er altijd. Dat verlangen kan niet altijd vervuld worden en daar heb ik helemaal vrede mee (had ik maar geen militair moeten worden :)). Het verlangen naar stilte herinnert mij telkens weer aan het groteske van het God-ontdekken. Dat is echt iets heel moois. Als de vrede van een hoopvol geloof zich als een deken om mij heenslaat, ben ik dankbaar, blij. Ik voel dat ik dan de essentie raak van écht geluk.

In Klooster! komt ook Jan Marijnissen (tot 2010 het gezicht van de SP) aan zet. Hij komt met regelmaat in het klooster van de fransiscanen in Megen. Marijnissen:

“Het er is zo stil, zo aangenaam. Het voelt als een intieme ruimte, een tijdloze zone. Ik heb hier geleerd dat er een andere tijd is dan de economische tijd. Het gaat hier om de stille tijd die niet van nut is in deze tijd, maar die me meer mens maakt. Ik mag hier zijn zoals ik ben. Dat is niet in geld uit te drukken.”

De spijker op z’n kop! De stilte verbrijzelt al onze rollen, rangen en maskers en maakt je zoals je bent. Dat is – zoals ik al zei – het confronterende van stilte, maar tegelijkertijd ook de weg naar ons pure zelf. In dat pure zelf zit het échte leven en komen al onze diepste intenties, verlangens en angsten aan het licht. Alleen dáár worden we intiem met wat echt van waarde is.

Ik sluit af met wat moeder Teresa eens zei:

“Hij (God, JL) kan niet gevonden worden in lawaai en rusteloosheid. God is de vriend van de stilte. Zie hoe de natuur – de bomen, de bloemen, het gras – groeien in stilte. Zie de sterren, de maan en de zon, hoe zij bewegen in stilte. Is het niet onze taak God te geven aan de armen in de achterbuurten? Niet een dode God, maar een levende, liefhebbende God. Hoe meer wij ontvangen in stil gebed, des te meer wij kunnen geven in ons actieve leven.”

De vrede van Jezus Christus zij met u allen. En met uw geest. Amen.

John H. Lapré
23-06-2017

 



Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.