De omgekeerde wereld van God

Bram Beute schrijft in zijn boek vierendertig korte hoofdstukjes om wat hij noemt ‘De omgekeerde wereld van God’ te illustreren en te verduidelijken wat hij daarmee bedoelt. De vierendertig hoofdstukken worden verdeeld in drie delen respectievelijk onder de titels ‘God zet de wereld op z’n kop’, ‘de omgekeerde God’ en ‘leven in Gods omgekeerde wereld’. In elk hoofdstukje bespreekt de schrijver een bepaald Bijbelvers of Bijbelgedeelte of Bijbelverhaal. Daarbij benadert de schrijver het gedeelte anders dan dat dit gewoonlijk gebeurt: met een andere kijk of met een bepaald accent. Vaak voegt hij daar voorbeelden of illustraties aan toe uit het dagelijks leven van vandaag om zijn kijk op het gedeelte of het gebeuren te verhelderen. De lezer is gemakkelijk mee te nemen in zijn verhaal en het punt dat hij wil maken is snel op te pikken.

Maar zoals je wel kan verwachten bij een boek met deze opzet zal lang niet iedereen het overal eens zijn met het licht zoals de schrijver dat op de gekozen Bijbelpassages werpt. Het is alvast wel een pluspunt voor de schrijver dat hij aandacht heeft voor de cultuurhistorische context van een gebeurtenis of uitspraak en voor het breder geheel waarin dit in de Bijbel geplaatst is. Het is niet zo dat hij iets uit de Bijbel neemt en daar zijn eigen verhaal van maakt maar wel zo dat hij op zoek gaat naar het verhaal waarin de Bijbelschrijvers het gebeuren zelf hebben geplaatst. Dat vind ik persoonlijk een belangrijk gegeven. Het is maar al te gemakkelijk om een vers uit zijn Bijbelse context te rukken en er een eigen verhaal van te maken terwijl de Bijbelse auteur het vers zelf bewust in een bepaald verhaal heeft geplaatst. Daarom mocht dit voor mij wel nog wat meer van dat zijn. Om een voorbeeld te geven. In het tweede hoofdstuk heeft de schrijver het over de plagen van Egypte met als titel boven dat hoofdstuk ‘de goden in hun hemd gezet’. Hij voert een betoog dat God met de tien plagen de goden van Egypte belachelijk maakte door net datgene te treffen waar deze voor stonden en zo de superioriteit van God over die goden (reële machten) tentoon werd gesteld. Ik ben het daar helemaal mee eens. Maar ik mis dat de schrijver aantoont welke god van Egypte er door welke plaag in zijn hemd wordt gezet. Nu moet je als lezer aannemen dat het klopt wat de schrijver beweert terwijl dat ook aangetoond kon worden en nog meer diepgang aan zijn betoog zou hebben toegevoegd. Dat had ik wel vaker met dit boekje. De schrijver maakt een punt dat de moeite waard is om over na te denken maar blijft wat beperkt in de uitwerking ervan. Misschien was dit een bewuste keuze van de schrijver en een gevolg van de opzet van dit boekje. Het boekje telt 124 bladzijden terwijl daarin 34 verschillende Bijbelpassages aan bod komen. Ondanks die beperktheid word je wel uitgedaagd om na te denken over die Bijbelpassages.

Aan wie kan ik dit boekje aanbevelen? Ik kan het niet aanbevelen aan lezers die graag een uitgebreide behandeling van Bijbelgedeelten of gebeurtenissen in de Bijbel lezen. Ik vrees dat zij niet zullen vinden wat zij zoeken. Ik kan het boekje wel aanbevelen aan lezers die graag uitgedaagd worden om een andere kijk te werpen op Bijbelteksten en Bijbelse verhalen en daar zelf verder over willen nadenken. Lezers die het aandurven om eens door een andere bril te kijken en met andere ogen een Bijbelgedeelte willen overdenken. De korte hoofdstukjes lenen er zich ook toe om dit boekje als ‘stille tijd’-middel te gebruiken. En dan heel wat beter dan zo’n vers-van-de-dag-appje. De schrijver geeft aan het einde van elk hoofdstukje een vraag mee ter overdenking. Ik ervaar het als aangenaam dat het telkens één vraag is, als praktische toepassing of overdenking voor je eigen leven. Daar kan je iets mee.

Ik ben het eens met de schrijver dat God nogal eens omgekeerd is aan ons eigen menselijk denken. En ook dat zijn wereld nogal omgekeerd is aan de wereld waarin wij leven en ons eigen persoonlijk wereldje zoals we dat zelf graag beheersen. De schrijver is tevreden – zo schrijft hij zelf op bladzijde 121 – als hij met dit boekje wat stof heeft kunnen wegblazen dat vaak over Bijbelgedeelten is gevallen. De schrijver mag tevreden zijn.