Boekenmening

De eigenzinnige juffrouw Ellison

Lavinia Ellison woont in St. Hampton Heath, een dorp op het platteland van Engeland, wat in 1813 betekende dat je of arm of rijk was, of iets minder arm omdat je vader dominee was en je tot een graafschap behoorde. Dat betekende dat je je pacht en huur aan de eigenaar afdroeg en dat je mocht hopen dat hij het goed met je voorhad. Tegelijk hoorde een meisje van betere komaf – wat je als domineesdochter was – zich niet bezig te houden met bijvoorbeeld het onderhoud van de tuin.

Nicholas Stamford, de zevende graaf van Hawkesbury, komt na veertien jaren studeren, reizen en in een oorlog meevechten, thuis. Hij heeft helemaal geen zin om zich te bemoeien met het landgoed, maar ontdekt wel dat de baljuw, mijnheer Johnson niets voor het huis en de pachters heeft gedaan en bovendien een potje maakt van de boekhouding. Lavinia laat geen ontmoeting voorbijgaan om hem er met zijn haren bij te betrekken dat de arme mensen betere woon- en leefomstandigheden verdienen en dat het goed zou zijn om voor de kinderen van het dorp een school te starten. Lavinia is een eerlijke meid, die niet uit is op een relatie, maar meer dan dat uit is op het doen van Gods wil in haar leefgemeenschap. Haar belangstelling gaat uit naar de mensen die kwetsbaar zijn en ziek.

Met zijn lichaam is ook Nicholas’ hart in de oorlog gewond geraakt. Hij zoekt naar de zin van zijn bestaan en heeft een diep voornemen om geen relaties aan te gaan, omdat hij dan de kans loopt om nog meer pijn te moeten lijden en het lijden van het verleden heeft zijn lijdenspot boordevol gemaakt. Ondanks dat hij het uitstekend heeft gedaan in de oorlog, voelt hij zelf alleen maar schuld en schaamte bij de gedachte aan al de manschappen die de dood gevonden hebben en hun gezinnen die als weduwen en wezen zijn achtergebleven.

In het contact met de graaf is Lavinia zeer vasthoudend over het falen van de baljuw en dus van de graaf in het zorgen voor de behuizing van de pachters en de boeren. Hierdoor haakt de graaf totaal af, terwijl hij haar eigenzinnigheid eerst wel aantrekkelijk vond. Dan neemt Nicholas een vriend mee naar zijn landgoed. Een vriend wiens ideeën aansloten bij de ideeën van Lavinia. Vanaf dat moment verandert de jonge graaf opnieuw zijn opinie over Lavinia. Maar doordat Lavinia alles bekijkt vanuit haar vastgeroeste vooroordelen, is er geen enkele kans dat er een warmer contact zou ontstaan tussen die twee. De ijssplinters vonken eraf. En het wordt allemaal nog erger. Totdat bijna het ergste gebeurt.

Negentiende eeuw, het Engelse platteland, de aristocratie en de boeren, romantischer kan het allemaal niet, behalve dat het helemaal geen romantische tijd was, gezien de honger en de oorlogen en de sociale misstanden, de ontbrekende hygiënemaatregelen zoals wij die kennen en de ernstige ziekten die met name in de druilerige en koude winters toesloegen.

Toch is dit een prachtige roman voor een druilerig weekend. Om lekker weg te dromen bij de gouden glans van blonde haren en de kaaklijn van de heer, die natuurlijk altijd een heer blijft. Soms brengt de vormelijkheid en de etiquette vervreemding omdat daardoor de mensen in het boek iets anders zeggen, dan zij werkelijk voelen of denken. Het blijkt daardoor een langere weg te zijn om elkaar werkelijk te leren kennen. Het verhaal wordt er ook enigszins langdradig door of kan als langdradig overkomen. Het bijgeloof en het geloof is ook nooit ver weg in deze gemeenschap, waarin evenzeer als in alle tijden geworsteld wordt met de grote thema’s van het leven.

Dwaling

Willen Ravenhorst wordt veroordeeld voor moord. Het bewijs is mager en drie mensen vechten de veroordeling aan, onder wie journalist Fred Olthof. Het lukt en Willem wordt vrijgelaten. Maar de journalist wil hem van alle blaam zuiveren en roept de hulp van inspecteur Maritz in. Fred is bepaald geen vriend van Maritz maar ondanks dat zet Maritz zich voor de zaak in.

Een echtpaar doet in het bos een vondst. Die blijkt met deze zaak te maken te hebben. Maritz bijt zich in de zaak vast om de moord uit het verleden en de vondst die ermee te maken heeft, op te lossen. Maritz zou Maritz niet zijn als hem dat uiteindelijk niet zou lukken.

Dit is het achtste deel in de serie over inspecteur Maritz. De auteur is er perfect in geslaagd om de lezer op het verkeerde been te zetten. Wie heeft de moord gepleegd? Ik verdacht iedereen maar pas vlak voor de ontknoping kreeg ik een vermoeden. Een boeiend vlotlezend boek.

De verdwijning van Lady Jayne

In de historische roman ‘De verdwijning van Lady Jayne’, die zich afspeelt in Victoriaans Engeland, rond 1861, draait het om verschillende prangende vragen.

Een van die vragen betreft de identiteit van een bekende schrijver: Nathaniel Droll. Een andere gaat over diens laatste, onvoltooide boek. Als zijn dochter, Aurelie Harcourt, een pittige en ondernemende dame, besluit om dit boek af te schrijven, moet ze daarvoor informatie zien los te peuteren van de familie van haar overleden vader. En dat blijkt geen gemakkelijke opgave te zijn. Ze komt terecht bij haar afstandelijke familie en gaandeweg het verhaal doet ze de ene na de andere ontdekking.

Pluspunt van het boek vind ik de manier waarop de historische gegevens zijn verwerkt. Zo kom je van alles te weten over het reilen en zeilen binnen een schuldenaarsgevangenis. Interessant. Een nadeel vind ik dat sommige scènes in het boek niet zo realistisch overkomen.

Frida

Na maanden haat en agressie-opbouw komt het geweld in Rwanda tot een explosie en valt de ene bevolkingsgroep de andere aan. De Hutu’s doden de Tutsi’s, die daarvoor in vrede met elkaar leefden, naar school gingen en werkten. Oud en jong, man en vrouw, kind, alles wordt op een gruwelijke manier gemarteld en gedood. De golf van geweld duurt honderd dagen en dan is het voorbij.

In dit alles ligt Frida, levend begraven, samen met haar hele familie in een massagraf. Tussendoor wordt nog voor de zekerheid gekeken of er nog tekenen van leven zijn. Frida houdt zich muisstil maar kan niet voorkomen dat opnieuw op haar wordt ingehakt. Na uren van angst en de zekerheid dat ze daar zal sterven, halen mensen haar op haar hulpgeroep onder de aarde vandaan en verbergen haar. Overigens zijn dat gelovige Hutu’s. Niemand heeft goede verzorging of voldoende eten en een slopende tijd van wachten totdat de tijd van moorden voorbij is, breekt aan. Niemand is zeker waar het op zal uitlopen en het enige wat Frida op een bepaald moment wenst in haar diepe eenzaamheid en rouw is, dat ook zij zal sterven, maar er is een gedachte die steeds terugkomt: “Je zult veel lijden, maar je zult het overleven.” Iets dat ze niet wil en niet hoopt.

Ze komt erdoorheen. Daarna begint er een zoektocht naar verdere familie en mogelijkheden om verzorgd te worden en weer naar school te kunnen gaan. Maar Frida is zo zwaar getraumatiseerd dat ze niet veel kan. Het loopt uit op een zelfmoordpoging die iedereen in haar omgeving wakker schudt. In een traumacentrum komt ze geen stap verder en uiteindelijk probeert ze toch naar school te gaan om de verloren jaren in te halen. Ze is dan al achttien jaar, een woedend, oververmoeid meisje dat niet prettig is in de omgang. Ze moest niks van christenen hebben, want die hadden net zo hard gemoord als niet-christenen. Maar dan komt er een medeleerlinge in beeld die niet kan stoppen met praten over Jezus. Julienne, zoals dat meisje heet, nodigt haar uit voor een kerkdienst. Diezelfde dag geeft ze in haar diepe hunkering naar vrede, haar leven aan Jezus. Het verandert de focus in haar leven, maar niet het trauma. De weg van vergeving is lang en indrukwekkend en de manier waarop Frida erover schrijft, is beknopt, maar goed te volgen.

Frida trouwt en vervolgt haar weg door kinderen te krijgen en een counselingsopleiding te volgen, waarin ze ook weer zelf een genezingstraject aflegt. Het boek eindigt met een volkstribunaal waarin de moordenaar van haar vader terechtstaat. Frida heeft hem al vergeven, maar ze wenst dat hij de waarheid onder ogen ziet en dat het recht zijn loop zal hebben, wat ook gebeurt. Uiteindelijk wordt Frida een moeder voor veel mensen die de genocide hebben overleefd en wil ze haar droom om een weeshuis voor deze kinderen te starten waarmaken.

Het leest niet makkelijk weg, dit waar gebeurde verhaal. Je merkt dat de auteur niet echt een schrijfster is, maar wel in staat is geweest om haar verhaal te vertellen. Sommige zaken snap je beter als je zelf in Afrika hebt rondgewandeld; hoe dorpen gelegen zijn of hoe mensen met elkaar omgaan. Het lijkt of dit niet in de westerse wereld zou kunnen plaatshebben, maar niets is minder waar, denk aan voormalig Joegoslavië. Omdat Frida iets vertelt over de indoctrinatie op school vanuit de politiek, begrijp je iets beter hoe het mogelijk is dat dit ooit heeft kunnen plaatsvinden. Ik heb dit boek voornamelijk gelezen als waarschuwing voor mijn eigen hart, om niet snel over een ander of een andere groep te oordelen. Ik kon me niet goed inleven hoe het zou zijn om mijn familie voor mijn ogen afgeslacht te zien worden, en daar trad vervreemding op. Het lijkt onderkoeld als je het überhaupt kunt vertellen. Het is vanuit de tienerbeleving verteld en de onmogelijkheid van het bevatten van oorzaken en gevolgen, kreeg vat op mij. Toch had ik geen behoefte om er meer over te lezen. Omdat het een gruwelijke geschiedenis is.

Vreugde na verdriet

Leon heeft zeven jaar lang niet omgekeken naar zijn dochtertje dat is voortgekomen uit een onenightstand. Hij zoekt contact met Jeanette, de moeder van zijn kind. Het klikt goed tussen Leon en Leony, zijn dochter. Met moeder Jeanette klikt het wat minder, ze legt Leon strenge regels op. Toch kan ze uiteindelijk niet tegen hem op. Als kind heeft Jeanette iets meegemaakt en ze wil voorkomen dat haar dochter hetzelfde overkomt. Desondanks groeien Leon en Jeanette naar elkaar toe.

Een boeiend verhaal over verlaat verdriet en verzoening. De prettige schrijfstijl maakt dat het boek vlot wegleest. Ook ontbreken de humor en de romantiek niet.

De eilandenruzie

Twee presidenten van twee buurlanden hebben ruzie over een paar onbewoonde eilanden die onder hun eigen land liggen, maar alle twee willen ze alle vier eilanden hebben. De president van de Paradijseilanden nodigt de twee presidenten uit voor een vredesbespreking tijdens een gezellig weekend in zijn eigen villa. Ze mogen twee andere personen meenemen. Ze nemen hun kinderen en een hond mee.

De president met de zoon en de hond is groot en voelt zich onoverwinnelijk. De president met de zoon en de dochter is klein en bedenkt allemaal trucjes om de andere president uit te kunnen schakelen. Het wordt een enorm interessant weekend en uiteindelijk zijn de kinderen verwikkeld in een gevaarlijk avontuur waarin de nodige humorvolle en gekke dingen gebeuren.

Ontzettend leuk om dit kinderboekenweekgeschenk voor te lezen. Er staan leuke tekeningen in en je ziet precies wie wie is voordat je aan het verhaal begint. Het boekje nodigt echt uit om de andere boeken van Jozua Douglas ook te willen lezen.

Bezoek ook de website van Jozua Douglas.

Tel Israël

Dit stripverhaal voor jongeren vertelt de geschiedenis van de Joodse staat. Het wordt verteld en verduidelijkt met prachtige gedetailleerde illustraties.

Het fictieve verhaal gaat over drie middelbare scholieren die een prijs winnen: een midweek naar Israël. Daar maken ze kennis met een gids die hen meeneemt langs allerlei bijzondere plekken. Ondertussen leert hij hun van alles over de geschiedenis vanuit de Bijbel, maar ook over de geschiedenis van de staat Israël, van ongeveer 1880 tot nu toe. Een geschiedenis vanuit de zienswijze dat we in deze periode oude profetieën vervuld zien worden. Aan het einde staat een mooie motivatie over het maken van het boek, met plattegronden en een aantrekkelijke tijdlijn waarop je heel goed de geschiedenis ziet.

Als strip is het aantrekkelijk neergezet. Wel komt de geschiedenis die de gids Horrowitz vertelt, hier en daar wat betweterig over. Dat had meer ontspannen uit zijn mond kunnen komen. Ook worden er moeilijke woorden gebruikt, waarvan je niet kunt verwachten dat middelbare scholieren die gebruiken. Er wordt van uitgegaan dat je weet wat assimilatie is en zo is er nog een heel aantal woorden dat te hoog gegrepen is. Kortom, deze strip heeft begeleiding nodig. Wellicht is het geschikt om als schoolproject samen te lezen in de klas. Of anders met begeleiding van ouders, voor wie deze strip overigens ook aantrekkelijk is om te lezen.

Alleen maar jij

Crystal is paaldanseres in een louche nachtclub. Het gaat niet zo best met haar. De woede in haar geest tegenover mannen in het algemeen en mannen in het verleden, komt af en toe door de dikke lagen make-up heen en daar is haar baas niet zo van gediend. Dan is er opeens een jongeman in de zaak die een andere blik in de ogen heeft en niet uit is op seksuele bevrediging. Hij kijkt dwars door Crystals façade heen en blijkt een bijzonder verzoek te hebben. Een verzoek dat Crystal nog verder uit haar evenwicht brengt omdat de houding van de man raakt aan een liefde die ze als jong kind ooit wel gekend en ontvangen heeft. Crystal is ervan overtuigd dat deze man niet op zijn plaats is en wil hem daar zo snel mogelijk van overtuigen, maar de enige manier die ze kent om dat te doen is de harde en gemene. Gabriel, zoals de man heet, heeft glimpen opgevangen van Crystals gebrokenheid en daardoor heeft hij het idee, dat hij het niet zomaar moet opgeven.

Door de confrontatie met oprechte en zuivere liefde, komt de groeiende woede in Crystals hart bij een aantal mannen dat haar grenzen overschrijdt, tot een uitbarsting en de prijs die ze daarvoor betaalt is enorm. Gabriel ontfermt zich over haar en neemt haar mee naar huis om voor haar te zorgen. Hij heeft zelf als kind ervaren wat misbruik en gevangenschap betekent en is als geen ander geschikt om dit te doen. Zijn eigen worsteling met nabijheid van mensen krijgt een bijzondere weg omdat Crystal totaal op hulp is aangewezen. Zonder het te weten helpt zij hem met de laatste barrière die de genezing van zijn hart in de weg staat.

Maar de weg die zijzelf moet gaan kost meer en ze besluit om die zelf te gaan. Dit boek verhaalt van een liefde die dieper gaat dan menige andere liefde. Het is de zichzelf overgevende liefde, die de ander heelt en tot bloei brengt. Een keer komt God tussen deze twee gebroken mensen ter sprake, maar dan niet als de Heelmeester en verder komen de namen Jezus en God te vaak voor als krachtterm, uiting van wanhoop of frustratie. Dat doet afbreuk aan het overigens prachtige verhaal dat verteld wordt. Ik kon me niet onttrekken aan het idee dat het erg lijkt op Bevrijdende liefde van Francine Rivers, waar een vergelijkbare geschiedenis wordt verteld. Alleen heet de man daar Michael en hier Gabriel, niet bij toeval de namen van twee engelen van de levende God, zuiver en mooi, krachtig en goed. Gabriel is nog net geen heilige.

Het contrast is treffend en raakt enorm: Gabriel was gebroken, maar leeft uit schoonheid en heelheid. Crystal is gebroken en zij leeft in haat en bitterheid. Dat bepaalt hun keuzes en hun toekomst voor een groot deel.

Beide meiden in de twee boeken zijn niet in staat om de liefde te ontvangen, die alleen haar op het oog heeft. Ze kennen die liefde niet (meer) en zijn zo gebroken en verwond, dat het schild van haat dat ze optrekken nodig is om te overleven.

Ik betreur het misbruik van Gods Naam in dit boek, maar ik vind dat het verhaal erg lijkt op het boek Hosea in de Bijbel.

Halverwege Jezus van Endo

Na lovende recensies over het boek Jezus van Shusaku Endo, wilde ik het graag ook zelf lezen en recenseren. Ik ben nu halverwege en weet niet meer goed wat mijn verwachting was en waarom het gewoon niet vlotten wil.

Het is op een bepaalde manier verhelderend en brengt de tijd en de plaats waarin Jezus leefde heel dichtbij. Je vraagt je voortdurend af of je wel met zo’n man zou willen optrekken. Dat is ook wat Endo wil laten zien. De tijden waren spannend en onzeker. Je moest echt wel iets vinden in Jezus, wilde je alles achterlaten om bij hem te zijn. Hij stelt het zelfs vragend. Je hebt allerlei opties om over te denken. Dat is aan een kant erg ontnuchterend. Alle romantiek die ik nog bij het leven van Jezus invulde, gaat ervan af. De vooronderstellingen die Endo heeft over Johannes de Doper en Jezus, worden sterk gekleurd door een menselijke benadering van de geschiedenis omtrent Israël in die tijd.

Er blijft weinig ruimte over voor het Koninkrijk waarover Johannes en Jezus het zo graag hadden. Ik mis dat. Ik mis de mix van hemelse en aardse zaken die in de Bijbel zelf wel te vinden is. Endo laat bewust bepaalde zaken weg en stelt de relatie tussen God en Jezus in een menselijk licht, hij laat Jezus twijfelen en wanhopen op bepaalde momenten, waar ik me weer andere teksten uit de Bijbel herinner. Dit alles maakt dat het boek voor mij als waden door de modder aanvoelt. En wellicht wilde de schrijver dat ook. Maar ik ben nog maar halverwege, dus ik wil niet vooruit grijpen op de afloop. Ik ben er echt benieuwd naar.