Parre

Arjan van Essen heeft een roman geschreven die gebaseerd is op zijn eigen leven. De roman begint met een nachtmerrie waarin de gokscene een belangrijke rol speelt en gaat in het volgende hoofdstuk verder met het leven van Parre. Hij is de hoofdpersoon en groeit op een boerderij ergens op de Veluwe op. Een herinnering aan zijn grootvader en aan de dag van de begrafenis van zijn grootvader. Beschrijvend. Hij wordt uitgesloten van die begrafenis. Zijn ouders menen dat hij te jong is. Maar ondanks de afstand waarmee het wordt geschreven, schrijnt het. Het boek sluit ook met een begrafenis. Eindelijk ziet Parre een gestorven mens. Een mens die op een heel andere manier veel voor hem betekende. De weg tussen deze twee begrafenissen is een gespleten weg en tussen die twee wegen groeit de Veluwe. In de natuur vindt Parre afleiding en rust van alles wat niet wordt uitgesproken en waarvan de lezer onherroepelijk zal begrijpen dat het vervreemdt en verwondt. Parre lijkt door alle gebeurtenissen heen bijna een onaanraakbare, een paria. Iemand die letterlijk niet gezien wordt. Hij lijkt met niemand verbinding te hebben en weet ook niet hoe hij verbinding moet leggen. Er lijken allemaal (niet uitgesproken) verbonden te zijn. Met zijn broer. Met zijn nichtje. Met het buurmeisje. Met zijn zus. Als hij op latere leeftijd zijn ouders krijgt opgedrongen om het oog op te houden, houdt hij zich letterlijk afzijdig en heeft geen enkele behoefte de verbinding alsnog te gaan maken.

Nergens in de roman wordt dit gemis aan liefde gevuld, behalve misschien in zijn escapades naar het bos en de heide, die overigens prachtig en haast filmisch beschreven scènes opleveren en in zijn liefde voor zijn hond en een uil, die hij van de dood redt. Als lezer vermoed ik een diepe eenzaamheid, die door niets meer opgelost kan worden. Komt het daardoor dat hij de mensen in zijn leef- en werkkring glashard kan voorliegen en misleiden? De lezer zal er niet achter komen.

De spanning wordt gaandeweg steeds sterker en de moeite om de gokwereld gescheiden te houden van de echte wereld ook. Totdat de zoveelste confrontatie het besef laat binnendringen dat hij moet erkennen dat hij zwaar gokverslaafd is en per direct hulp moet zoeken.

Het is mooi dat hierover ook een paar hoofdstukken worden geschreven en zo gaaf om te lezen wanneer Parre eindelijk contact kan maken met zijn eigen emoties. Het geeft ook een gevoel voor de lezer van thuiskomen en de verzekering dat het kennelijk goed zal komen, hoe gebroken de situatie ook is.

Door de onderkoelde en oordeelvrije manier van schrijven, krijgt de lezer juist de vervreemding en het gebrek aan liefde in het leven van Parre mee. En dat is heel knap van de schrijver.

Een ongelooflijk spannend moment vind ikzelf de confrontatie met zijn eigen leerling, die ook in het verslavingsinstituut wordt opgenomen. Heel knap geschreven hoe beider gebroken levens elkaar proberen te ontmoeten terwijl er een gigantische afstand was zoveel jaren ervoor.