Mintijteer

Als er één boek is dat mij het afgelopen jaar het meest geraakt heeft, dan kan ik zonder aarzelen zeggen dat het Mintijteer van Esther Maria Magnis is. De vragen, de zoektocht naar, of misschien beter: het gevonden worden en het vinden van en door God, maakte op mij diepe indruk.

Esther is er van overtuigd dat God bestaat. Maar dan wordt haar vader ziek. In schrijnende flashbacks die je raken, schrijft Magnis over zijn strijd tegen kanker en haar kinderlijke geloof. Als we maar genoeg bidden, wordt hij beter, denkt ze, als ik maar genoeg geloof, overleeft hij het. Samen met haar broertje en zusje bidden ze op zolder, wachtend op een wonder dat nooit komt. Ester zweert het geloof af, wil God, die harde God, niet meer dienen. Ze verklaart hem dood als haar vader sterft.

Toch is daar het verhaal niet afgelopen. Want er is het ‘Mintijteer’, het woord waar het in de roman om draait. Het onbegrijpelijke, erbarmende en ontfermende ‘Mintijteer’. Ik ga niet vertellen wat dat woord betekent: dat zou afbreuk doen aan het lezen van het boek. En ondanks dat krijgt Ester opnieuw gemis te verwerken, wordt haar geloof in God ernstig op de proef gesteld. Want deze God laat toe dat mensen lijden, Hij zwijgt en Hij houdt zich stil.
Mintijteer is een schrijnend boek over verlies en twijfel, eerlijk en rauw en zonder vrome pleisters. Er zijn vragen waarop geen antwoord te geven is, en Esther Maria Magnis is daar eerlijk in.

Aan alles in dit boek is te merken dat Esther een gevoelige vrouw is, die diep over de levensvragen heeft nagedacht en meer pijn en lijden heeft doorleefd dan vele anderen. Het maakt haar taal rijk en diep, en regelmatig troffen zinnen of beelden mij. Niet altijd is ze even geloofwaardig. De scène waarin zij een tafelgenoot op zijn nummer zet door hem te vertellen dat zijn liefde voor zijn vrouw niet te verklaren is, terwijl hij beweert dat er voor alles een verklaring is, vond ik niet sterk; het kwam in ieder geval op mij niet erg authentiek over. Ook is het taalgebruik soms wel erg bombastisch.

Dat neemt niet weg dat het boek ‘Mintijteer’ bijzonder het lezen waard is. Zelf vind ik de Duitse titel ‘God braucht dich nicht’ uitdagender en mooier dan de Nederlandse keuze voor titel. ‘Mintijteer’ blijft toch een vreemd en betekenisloos woord zo op het eerste gezicht, hoezeer het ook een sleutelrol in het boek vervult. Al met al een aanrader, en daarom wat mij betreft goed voor viereneenhalve ster. Lezen!