Leef geen leugens

“Herken en weersta de drie vijanden die je vrede ondermijnen,” is de ondertitel van dit boek. Het gaat over de realiteit van het bestaan van de duivel, het vlees en de wereld. John Mark Comer legt de drie begrippen duidelijk uit. Augustinus zegt dat we de overwinning in ons leven niet kunnen behalen zonder te hebben gestreden en dat we niet kunnen strijden zonder de vijand te weerstaan. En Comer start het boek met te zetten dat het enige wat hij wil is: benoemen hoe het voelt om in onze tijd en cultuur Jezus te volgen en daar kan hij geen betere metafoor voor vinden dan: het voelt als oorlog in je ziel.

Het voelt zo omdat het realiteit is: werkelijkheid. Of zijn we zover afgedwaald van Jezus dat “het goed is als het goed voelt”; “je kunt doen wat je zelf wilt”; ‘’het zelf alles waard is” en “we eindelijk vrij zijn om alles na te jagen wat we maar verlangen”? Ben je op de hoogte van de plannen van de duivel? Weet je dat de beste leugens 95% waarheid kunnen bevatten? Weet je dat onze maatschappij gelardeerd is met sarcasme, polarisatie, cynisme, lusteloosheid, wantrouwen tegen gezag en gedragsbeperkingen, ambitie om het gezag belachelijk te maken? Sterker nog: het is onze taal geworden.

We leven in een tijdperk van waarheidsverval. Comer legt uit waar dat vandaan komt. Hoewel Jezus al waarschuwde tegen misleiding en bedrog, voerde Hij nooit op een boze toon gesprekken. Hij was het voortdurend oneens met mensen, maar Hij deed dat in liefde. Het beeld van de zonde in de maatschappij die steeds verder oprukt, begint met bedrieglijke denkbeelden. Deze bedrieglijke denkbeelden leiden naar ontregelde verlangens en uiteindelijk wordt de maatschappij gekenmerkt door zonde.

Een “Elvis is niet dood”-bewering kun je nog makkelijk ontkennen en naast je neerleggen maar met de “je verdient het om gelukkig te zijn”-bewering ligt dat al een stuk moeilijker. Comer helpt ons om, misschien opnieuw, te leren onderscheiden waarop het aankomt. Hij geeft aan het eind van elk deel een samenvatting en soms richtlijnen mee om de strijd aan te kunnen gaan.

Bladzijde 144 was voor mij een wake-up call: “Het zelf is de nieuwe god, de nieuwe geestelijke autoriteit, de nieuwe moraliteit. Maar dit legt een verpletterend gewicht op het zelf, een gewicht dat nooit bedoeld was te dragen. De druk is uitputtend. Kijk maar naar de statistieken over burn-outs, angstklachten en de geestelijke gezondheid in het algemeen.” En daarna de vraag: “Welk zelf als onze gedachten alle kanten opgaan en ik voortdurend met na te streven tegenstrijdige zelfbeelden word geconfronteerd?”

Comer eindigt het boek met een epiloog over zelfverloochening in een tijdperk van zelfvervulling. Een diep geluk en een kalme rust komen over degenen die aan hun ‘zelf’ gestorven zijn. Hun verlangens zijn ter dood gebracht. Zij zijn daarom vrij van de overheersing van hun verlangens. “Ja” zeggen tegen Jezus betekent “nee” zeggen tegen duizenden andere dingen waaronder de manier waarop ik tegen goed en kwaad aankijk of mijn tijd en geld wil besteden. De diepste kern wordt hier verwoord. Het kruis is misschien niet wat Jezus voor ons deed, maar dat wat wij voor Hem doen. Jezus’ conclusie daarover was: “Wie zijn leven zal verliezen omwille van Mij en om het Evangelie, die zal het behouden.” Wil jij geen leugens meer leven? Dit is een concreet boek over hoe je dat kunt doen. Comer heeft nog een bijlage toegevoegd: een paar werkbladen om de strijd aan te kunnen gaan. Er is een uitgebreide lijst van noten en literatuurverantwoording.

Elke jonge man of vrouw die Jezus volgt, zou dit boek moeten lezen, voordat ze gaan studeren. En elke vrouw en man die Jezus volgt en midden in het leven staat. En elke man of vrouw, die biddend in het leven staat. Lees, leef en doe niet langer mee met de leugen, maar stap in de waarheid van God.