De begintijd van het christendom houdt veel mensen niet of nauwelijks bezig en dat is jammer. Juist van de eerste volgelingen van Jezus Christus valt ook voor christenen in de 21e eeuw nog veel te leren. Zeker nu in ons land en in grote delen van Europa het christendom de samenleving niet langer domineert, omdat het het geloof van een minderheid is geworden, is het interessant en leerzaam om na te gaan hoe de gelovigen in de eerste eeuwen van onze jaartelling omgingen met hun minderheidspositie. Een tijd waarin ze werden geminacht, gemeden en soms zwaar vervolgd.
Van Willigen schetst portretten van elf historische personen, van wie er vier in het Nieuwe Testament voorkomen en zeven in de tijd daarna hebben geleefd. Over die Bijbelse personen zullen veel lezers vast behoorlijk wat weten. Weliswaar staan er in het boek ook zaken en gebeurtenissen beschreven die je niet terugvindt in de Heilige Schrift, maar de hoofdlijnen zullen bekend zijn. Het gaat om de apostelen Johannes, Petrus en Paulus en om de diaken Stefanus. Minder bekend, of zelfs niet bekend (tenminste bij mij) zijn de zeven anderen. Daaronder leerlingen van Johannes, zoals Ignatius van Antiochië en Polycarpus, maar ook de dichter Antonius. In de meeste gevallen gaat het over bisschoppen die een belangrijke taak hadden in de jonge gemeenten. Ze leidden die onder andere door het sturen van brieven, die in de samenkomsten werden voorgelezen.
Goed om meer over hen te weten te komen, al ontdek je op die manier ook dat het mensen waren van vlees en bloed, met fouten en gebreken. Dat neemt niet weg dat ze veel voor de uitbreiding van het christendom hebben betekend. Het boek bevat een aantal illustraties. Daarbij gaat het vooral om de overblijfselen van christelijke kerken uit de vroege tijd.
Opvallend is dat bijna al deze elf getuigen geen natuurlijke dood zijn gestorven. Sommigen werden onthoofd. Anderen verbrand of voor de wilde dieren gegooid. Dat offer was hen niet te groot. Het geloof in de opgestane Christus hield hen staande. Kenmerkend voor deze vroege christenen is ook hun dienende levenshouding. In een brief aan Polycarpus schrijft Ignatius van Antiochië: ‘Draag allen op handen zoals de Heer dat met u doet. Verdraag allen in liefde, zoals u nu al doet (....). Als u slechts houdt van de goede leerlingen, dan verdient u geen dank. Zoek ieder persoonlijk op. Minacht slaven en slavinnen niet.’ De christelijke liefde in de praktijk gebracht.
Geef een reactie