Wat niemand zag

Naghmeh Panahi vertelt haar levensverhaal. Ze is opgegroeid als moslim en wordt christen, al voordat haar ouders met het gezin Iran verlaten om in de Verenigde Staten hun bestaan verder op te bouwen. Later worden ook haar ouders christen. Ze keert terug naar Iran om daar te evangeliseren en wordt verliefd op de charismatische kerkleider Saeed. Door zijn preken in de ondergrondse kerk komen duizenden jonge mensen tot bekering. Naghmeg werkt zich uit de naad om zijn bekeerlingen te laten groeien in het geloof en zet cursussen en onlinegroepen op om hen te begeleiden. Saeed doet vrijwel niets anders dan lang in bed liggen, God aanbidden en preken. Door hun intensieve samenwerking is werk en leven niet langer gescheiden en leven ze al veel eerder samen dan dat ze getrouwd zijn. Naghmeh is daar onrustig over maar Saeed walst over dit gevoel heen en gaat steeds verder in het verleggen van haar persoonlijke grenzen. Ze trouwen en de huwelijksreis is een drama. Saeed blijkt helemaal niet van haar te houden, niet te weten hoe hij haar kan liefhebben en ontwikkelt nare narcistische trekken. Het ontwikkelt zich zover dat zij in staat zou zijn om te sterven als ze hem maar kan plezieren of tevreden stellen terwijl hij op grote schaal overspel pleegt. Maar als haar kind en later haar vader inderdaad dreigen te sterven door haar gewelddadige man, begint er een verandering in haar te komen. Daarna duurt het nog jaren en ze krijgt steeds opnieuw hoop dat het nog goed komt. Mede door haar afhankelijkheid is ze totaal blind geworden voor wat normaal is. Als hij in Iran wordt opgepakt, strijdt ze zelfs nog voor zijn vrijlating en zorgt ze ervoor dat er meer aandacht komt voor christenen die in moslimlanden in de gevangenis zitten. Wanneer Saeed haar zelfs vanuit de gevangenis opnieuw begint te manipuleren en te kleineren, is eindelijk het einde van de lijn bereikt.

Elke vrouw die te maken heeft met huiselijk geweld zou dit boek moeten lezen. Om eigen gedragingen en emoties te kunnen herkennen. Door het ‘christelijke’ idee dat je ‘je man onderdanig moet zijn’, heeft het bij Naghmeh veel te lang geduurd voordat ze werkelijk een weg van heling kon inslaan en kon aanvaarden dat zij geliefd werd door God Zelf. Ze concludeert uiteindelijk na een enorme woestijntijd in haar leven dat God de mens boven het instituut huwelijk of kerk liefheeft. God is uit op redding en verlossing van de mens en op een relatie met die mens in liefde en vertrouwen. “De waarheid maakt vrij”. Dat is een tekst uit de Bijbel die zij eindelijk kan toepassen en die waarheid aan haar man terug kan geven. Ook al stemt hij niet met haar in en blijft hij zijn gedrag ontkennen.

Naghmeh zet zich in voor vrouwen die misbruik en manipulatie in hun huwelijk ervaren en helpt hen, wanneer zij uit deze positie willen breken.