Noah

Het verhaal van Noach, die een ark bouwt om de dieren te redden van de zondvloed is waarschijnlijk een van de bekendste Bijbelverhalen. Veel volken hebben hun legendes over een wereldwijde overstroming. Geen wonder dat dit verhaal fascineert en ook Darren Aronofsky en Ari Handel, de filmmakers van Noah tot de verbeelding heeft gesproken. Bij het uitkomen van de film is ook het boek Noah verschenen van Mark Morris. Hij volgt het scenario, dus voor hen die de film niet hebben gezien, is er toch een mogelijkheid om de veelbesproken film te ontdekken, want het is redelijk hetzelfde, behalve wat toegevoegde zinnetjes die duidelijk moeten maken, wat een lezer anders zelf had kunnen zien.

De filmmakers hebben daarbij de Bijbel niet letterlijk genomen. Op een verrassende wijze geven zij invulling aan de tekst uit Genesis 6 vers 4. Ook Bijbeluitleggers hebben hier verschillende meningen over, dus de monsterachtige wezens zouden nog binnen het Bijbelverhaal kunnen passen. Veel verder gaan de scenarioschrijvers als ze niet voor alle zonen vrouwen mee nemen aan boord van de ark. Spannend, maar gezien de visie van de filmmakers over Noah een logische keus.

Wat het verhaal van Noah vooral duidelijk maakt is hoe verdorven de wereld ten tijde van Noach was. Sommigen zullen daar geen wereldse invulling van het oude Bijbelverhaal voor nodig hebben. Ik vind de confrontatie met zoveel gewelddadigheid en gruwelijkheden verschrikkelijk en zou er het liefst mijn ogen voor willen sluiten. Tegelijk maakt het me duidelijk dat er meer dan genoeg reden was voor het oordeel van God.

Wat verder opvalt in het verhaal van Noah is de afwezigheid van God. De Schepper zoals Hij consequent wordt genoemd, spreekt niet meer. Het is dat Noah visioenen krijgt en langzaam maar zeker wordt voor hem zijn heilige opdracht duidelijk. Maar daar stopt het niet... Als Noah door het kamp van Tubal Kain komt, realiseert hij zich dat het kwaad in ieder van ons zit. Het besef maakt hem nog fanatieker in het uitvoeren van zijn roeping. De worsteling van het Bijbelse feit, dat we allemaal slecht zijn, is op deze manier zonder genade wel bitter hard in dit verhaal. Juist in een wereld waar God niet meer gehoord wordt. Noah staat niet open voor wat anderen in zijn omgeving kunnen bijdragen aan de interpretatie van Gods wil. Als je het verhaal zo leest, zijn andere gebeurtenissen zoals bijvoorbeeld de dronkenschap van Noach, na de zondvloed. helemaal niet zo vreemd. De opdracht, taak moet ontzettend zwaar op zijn schouders hebben gedrukt.

Mark Morris brengt met zijn zinnen de film tot leven. Het blijft een spannend verhaal. Hier en daar worden emoties toegelicht die je anders als kijker zelf had kunnen aflezen van de gezichten van de acteurs. Toch zijn er geen woorden voor de vele effecten die de film spectaculair maken. Waarom dan toch een boek bij de film? Misschien alleen om juist de filosofisch gesproken dialogen nog eens te kunnen herlezen. Veel is het niet en juist dan blijkt ook de leegte van een leven zonder de genade van de Schepper, die een liefdevolle relatie wil aangaan. Noah en zijn familie tasten rond, uiteindelijk vertrouwend op het goede van de mens en zien daarin de zegen van de Schepper.