Ezra, leid mijn volk

Het tweede deel van Lynn Austins serie over de wederopbouw van Jeruzalem begint met het plan van Haman om alle Joden uit te roeien. In het Bijbelboek Esther komt alles sprookjesachtig goed, door de moed van het Joodse weesmeisje dat koningin is geworden. Je zou haast vergeten dat het Joodse volk in ballingschap maanden in doodsangst heeft geleefd vanwege de koninklijke aangekondigde genocide. Dat is het vertrekpunt van de hoofdrolspelers in deze bijbelhistorische roman ‘Ezra leid mijn volk’. Lynn Austin zet drie verhaallijnen neer: de joden Ezra en zijn broers Judas en Aser met hun vrouwen in de stad Babylon. De twaalfjarige Ruben, die samen met zijn vader een smederij heeft in Kasifja en de achtjarige, kreupele Anima, die in een dorp bij Bethlehem woont. Haar volk stamt af van de Edomieten en zij zijn vijanden van de Joden.

Deel 1 beschrijft hoe iedereen zich voorbereidt op de 13de adar. Ezra die het liefst de hele dag met zijn neus in de boeken zit om het woord van God te bestuderen, wordt benoemd als leider. De smeden in Kasifja maken in het geheim wapens en de vader van Anima verheugt zich op de dag omdat hij de Joden mag vermoorden en hun bezittingen kan inpikken. Amina vindt het verschrikkelijk. Zij heeft net vriendschap gesloten met een Joodse weefster, die net als zij kreupel is. Van haar krijgt ze meer liefde dan thuis. In deel twee kun je lezen hoe het leven van de hoofdpersonen verder gaat na verschrikkelijke gevechten, waarbij iedereen wel iemand verloren is. In deel 3 is er een sprong in de tijd gemaakt. Ezra is getrouwd volgens de wet met zijn schoonzus. Als zijn zonen spijbelen om de lessen van de wet toch niet van toepassing zijn in Babylon, merkt Ezra een nieuw gevaar dat hun volk bedreigt; de langzame aanpassing aan de omgeving. Er is maar één oplossing: terug naar Jeruzalem. Ruben, ondertussen volwassen, leeft als het zwarte schaap van de gemeenschap en heeft voor zijn aansluiting bij de karavaan naar Israël heel andere motieven. Als de Joden aankomen in Jeruzalem raken de levens van de hoofdpersonen met elkaar verweven, maar Ezra’s strikte naleving van de wet zorgt voor een aangrijpende ontknoping.

Al lezend voel ik de onderliggende boodschap van Lynn Austin voor haar lezers: het gevaar van onverschilligheid tegenover God door onze langzame aanpassing aan de heidense omgeving. Het woord van God wordt herhaaldelijk geciteerd. Het wetticisme lijkt in deze roman te overheersen, hoewel de hoofdpersonen ook worstelen met de balans tussen wet en genade. Ezra wordt neergezet als halsstarrig, iemand die voortdurend in de boeken zit. Zijn karakter lijkt nauwelijks veranderd door zijn relatie met Debora, een vrouw van groot geloof, die spreekt over vertrouwen, liefde en genade. Lynn Austin brengt Bijbelse personen tot leven, maar wel door middel van karikaturen en clichés. Ook wat betreft het heidense gezin waar Amina vandaan komt, liefdeloos en vol geweld. Heidenen die nog een keer vergeleken worden met honden. In dat opzicht scoort Lynn Austin geen punten bij mij. Het zorgt wel voor een makkelijk te lezen verhaal. Bovendien wordt in elk hoofdstuk wel iets uitgewerkt: het sterven van een held, het zwagerhuwelijk, een roofoverval, een heidens feest. Sommige beslissingen worden daardoor heel snel genomen en maken het verhaal niet echt spannend.

Uiteindelijk heeft Lynn Austin mij wel geboeid. Ik vraag me af hoe genadig ze zal zijn voor Amina, het heidense meisje. Het getuigenis van Amina is er een om kippenvel van te krijgen: ‘Voor we om genade vragen, moeten we bereid zijn om de Almachtige te gehoorzamen, ongeacht wat er gebeurt.’ Dat soort geloofsgetuigenissen, daar krijg je miljoenen fans mee.