De grond onder je voeten

Holwerda heeft een jeugdboek geschreven om kinderen te vertellen hoe de aarde onder je voeten in elkaar steekt. Ze heeft haar boek op de manier ingedeeld zoals zij de geschiedenis van de aarde presenteert. Met een simpel: hoe dieper je graaft, hoe meer je vindt over de steeds oudere geschiedenis. Ze heeft dit in 7 delen opgesplitst. De huidige grond. De Middeleeuwen. De tijd van de Romeinen. De prehistorie. De ijstijden. De oertijd. Als laatste wat er zich onder de aardkorst bevindt.

Het is jammer dat Holwerda deze indeling helemaal baseert op de theorie van een zeer oude aarde en langzame processen. Dit idee gaat duidelijk mank bij de uitleg wat fossielen zijn op bladzijde 88. Fossielen zouden zich langzaam vormen. Ze zegt dat het zeldzaam is dat een fossiel gevormd wordt omdat in de natuur opruimers leven. Daarbij laat ze buiten beschouwing dat er een theorie is van een jonge aarde met een catastrofale geschiedenis. Ook de geologie laat zij buiten beschouwing. Maar liefst 75% van de aardlagen op aarde is afgezet door waterstroom. Als iets plotseling onder water komt te staan wordt het afgesloten van zuurstof en als er dan lagen overheen komen versteent het, dit kan in enkele uren plaatsvinden en niet langzaam, zoals de schrijfster beweert. Daarom vinden we op hoge bergen fossielen van schelpen en zeedieren. Het is sediment door water afgezet. En dat is over de hele wereld zo. Dat fossielen ontstaan is niet super zeldzaam zoals Holwerda beweert. Het vindt nog steeds plaats en er worden nog steeds veel fossielen gevonden.

Door de eenzijdige benadering van de aardlagen en het daarbij noemen van de door die theorie bepaalde opvatting dat de aardlagen steeds ouder waren dan tot op een bepaald moment aangenomen, lijkt het of dit de waarheid is. Bijvoorbeeld een mammoetbaby van 39.000 jaar oud en een schildpad fossiel van tussen de 66 en 95 miljoen jaar oud.

Deze eenzijdige opvatting doet afbreuk aan andere theorieën die vaak een goede onderbouwing laten zien. Polonium-210radiohalo’s tonen bijvoorbeeld aan dat Jura, Tria en Ecoceen zijn ontstaan in slechts enkele maanden en niet in honderden miljoenen jaren. Deze tegenovergestelde bevindingen maken de gehanteerde volgorde in het boek en de beweringen onhoudbaar.

En dat is jammer gezien het enthousiasme en de zorg waarmee zij het boek heeft geschreven en de zorgvuldigheid waarmee het is vormgegeven. Er staan leuke proefjes in.

Heel leuk om dit boek samen met kinderen te lezen. Vanaf bladzijde 86 is het raadzaam om een gelijkwaardig jeugdboek vanuit de andere theorie ernaast te lezen. Overigens valt het vanaf die bladzijde op dat er steeds vaker sprake is van vooronderstellingen.

Bij de inhoudsopgave legt Hanna uit dat zij de mannelijke vorm gekozen heeft voor sommige beroepen. Maar dan moet je ook van archeologe spreken in plaats van archeoloog of paleontologe in plaats van paleontoloog. Het klinkt raar om de mannelijke woordvorm te gebruiken en dan verder te gaan met “zij” en “haar”.

Veel van Hanna’s vragen en onzekerheden zijn te verklaren vanuit een jonge aarde / watercatastrofe theorie. Zowel voor onderwijs- als opvoedingsdoeleinden, zou ik kiezen voor het lezen van aanvullende jeugdboeken vanuit die theorie naast deze. De behandelde stof nodigt in ieder geval uit tot het stellen van meer vragen. Klopt het dat als je steeds dieper graaft je ook verder de geschiedenis in komt door de vondsten die je daar doet?