Auteur
Type boek
Recensie
Datum
Waardering
Recensie
De woorden God en liefde lijken logischerwijs bij elkaar te passen en ogenschijnlijk zo eenvoudig, maar hoe vanzelfsprekend zijn beide woorden vandaag de dag nog en wat vragen deze woorden van ons? Thomáš Halík neemt ons mee in zijn ervaringen en gedachten over hoe wij God, onszelf en onze naasten lief kunnen hebben. Zijn vertrekpunt is daarbij de uitspraak van Augustinus: ‘Ik heb lief: ik wil dat je bent’. Hij wil met zijn boek laten zien dat we pas in de diepe menselijke ervaring van de liefde de betekenis van God echt kunnen begrijpen. We kunnen God slechts door onze liefde en verlangen omarmen. Hij presenteert zijn betoog als een voorlopig reisverslag waarbij hij zoekend onderweg is naar een hedendaagse toepassing en waarbij hij aan alle reisgenoten inspiratie en bemoedigingen wil meegeven.
Halík definieert eerst de liefde. Hij zoekt God vooral via de mystieke weg. Ontzag voor God ontstaat vanuit het besef van eindigheid en onvolkomenheid, waarbij alle zekerheden en gedachteconstructies ineenstorten, maar waarbij Zijn licht en grootheid tot je komen. Hij benadrukt dat geen enkel concept of systeem God kan beschrijven, want hij is de radiaal Andere. De ervaring van liefde is de koninklijke weg naar de ontdekking van Gods nabijheid. Pas in de liefde kunnen geloof en kennis volledig zijn. De liefde moet dan ook radicaal anders zijn. God gebeurt en echte liefde gebeurt daar waar wij liefhebben. De vraag ‘bestaat God?’ en 'heeft de liefde zin?' zijn volgens hem dan ook gelijk. En Gods liefde vernietigt niet en sluit de ander niet uit. Halík benadrukt dan ook dat onze liefde voor God vooral tot uiting moet komen in onze liefde voor andere mensen. En daarvan kunnen we alleen maar met ons eigen leven van Hem getuigen.
Om deze radicaal andere liefde te kunnen zien, moeten we in het gelaat van Jezus kijken. Jezus als vleesgeworden Woord is het raam waardoor wij God aan het werk zien. In zijn offer werd Gods liefde zichtbaar. Hem volgen vraagt dus zelfopoffering. Verrassend is dat Halík haat niet tegenover de liefde plaatst, maar juist de zelfliefde tegengesteld aan de liefde ziet. Zelfverafgoding staat liefhebben in de weg. De sleutel tot liefde is jezelf niet langer als middelpunt stellen, maar anderen de eerste plaats geven. Liefde kan niet zonder God en hoe meer de mens zichzelf overgeeft aan God, hoe meer hij zichzelf zal terugvinden. En dit gevecht is een strijd voor de Heer.
Vervolgens ontleedt Halík de huidige tijd door haar diagnostisch te beschrijven en een verbinding te zoeken tussen de christelijke en de humanistische seculiere tradities. Hij waarschuwt voor het gevaar om bij het onderscheiden van goed en kwaad ook onschuldigen af te wijzen. Tolerantie betekent niet dat we elkaar verdragen. Het humanistisch concept van tolerantie is ontoereikend, want Jezus maant ons om onze vijanden lief te hebben. De liefde van God houdt ook in dat we de verscheidenheid accepteren zoals kinderen in een gezin ook verschillen, zonder daarbij de dialoog te vermijden. Hij verwijst daarbij naar de gelijkenis om het onkruid niet vroegtijdig van de akker te willen trekken maar het oordeel aan God te laten. We moeten ons niet afsluiten voor de seculiere wereld of andersdenkenden uitsluiten maar elk contact actief en liefdevol aangaan; in solidariteit en dienstbaarheid. Juist elkaar in deze liefde vinden want echte liefde verbindt vanuit eigenheid. Ons resten geloof, hoop en liefde, maar de grootste daarvan is de liefde. De mens wordt uiteindelijk zelf God voor mensen. En zo is niet alleen Gods en Zijn liefde maar ook Zijn gebod om lief te hebben geheel anders.
Halík heeft met dit boek een heel eigentijds en verrassend perspectief weten aan te reiken voor Gods liefde voor de wereld. Een beetje doorzettingsvermogen heb je wel nodig omdat de inhoud hier en daar niet altijd eenvoudig is en soms ook wat theologisch en filosofische achtergrondkennis vraagt. Voor allen die op zoek zijn naar God en Zijn liefde en deze in verscheidenheid durven omarmen, wordt dit boek van harte aanbevolen.
Jouw waardering
Like en deel deze recensie:
Auteur
Type boek
Recensie
Datum
Waardering
Recensie
Fenno is dol op zijn opa. Maar hij maakt zich ook zorgen. Net als mama ziet hij dat opa soms in de war is. Maar met opa kan hij leuk oorlogje spelen, want opa heeft zelf vroeger in het leger gezeten. Hij heeft een echte oorlog meegemaakt.
Maar dan is opa ineens kwijt. Weggelopen. Samen met zijn moeder gaat hij op zoek, en gelukkig, ze vinden hem terug. Toch worden de zorgen om opa steeds groter. Hij vergeet te betalen in de winkel en wordt beschuldigd van stelen. Zo krijgt Fenno steeds meer zorgen. En dan komt er ook nog een echte oorlog in Oekraïne. Dat maakt opa in de war en ook de kinderen in Fenno’s klas. Daardoor krijgt hij ruzie met zijn klasgenootje Aisha. Komt dit allemaal nog wel goed?
Helga van Kooten heeft een losse manier van schrijven. Maar intussen komen er behalve dementie en oorlog nog veel andere maatschappelijke zaken aan de orde. Vriendschap, ouderschap, communicatie, angstgevoelens. Toch is het boek luchtig, makkelijk te lezen en onderhoudend voor kinderen van ongeveer 9 tot 12 jaar. Heel knap gedaan, met veel inzicht. De schrijfster heeft dan ook al verschillende prijzen gewonnen. En terecht. Dit boek over de vriendschap van Fenno met zijn grootvader, maar ook met zijn moeder is van hoog niveau en bovendien leuk om te lezen.
Jouw waardering
Like en deel deze recensie:
Auteur
Type boek
Recensie
Datum
Waardering
Recensie
De auteur beschrijft zijn loopbaan als arts vanaf zijn opleiding. Voorin staat de Eed van Hippocrates, waarop in Nederland in 1878 de artseneed is gebaseerd. De arts kan de belofte afleggen of de Eed van Hippocrates: ‘Zo waarlijk helpe mij God almachtig’.
In september 1976 stapt Lodewijk als derdejaars student het Academisch Ziekenhuis in Groningen binnen. Hij gaat aan de slag als student-assistent op de afdeling Oogheelkunde. In mei 1977 houdt het assistentschap op en krijgt hij voor twee jaar een baan als ‘hartenjongen’ op de afdeling Thoraxchirurgie. Het houdt in dat hij geopereerde hartpatiënten moet bewaken. Hij is er blij mee dat hij hier begint, op de hoogste trede in het Academisch Ziekenhuis want de ziekten die hij daarna leert kennen, lijken minder erg te zijn, niet direct levensbedreigend.
Lodewijk krijgt een afwisselende loopbaan, huisarts aan de Friese Waddenkust, en later als sociaal geriater en bij de crisisdienst. Ook heeft hij een halfjaar in Colombia gewerkt in een leprakolonie. Hij maakte de eerste levertransplantatie ter wereld mee, die plaatsvond in het Academische Ziekenhuis in Groningen, in 1979.
Dit boek is een aanrader voor lezers met of zonder medische achtergrond. In afgeronde hoofdstukken, afgewisseld met grappige anekdotes en een prettige schrijfstijl, neemt de auteur je mee in de interessante wereld van de medische wetenschap.
Jouw waardering
Like en deel deze recensie:
Auteur
Type boek
Recensie
Datum
Waardering
Recensie
Als gelovigen en leden van een geseculariseerde maatschappij zijn we geneigd om van alles te gaan ondernemen om onze kerk weer belangrijk te laten zijn. Want dat is wat we graag willen als mens: gezien worden, gehoord worden en iets betekenen. Maar dat houdt in de wereld in dat we daar marketingstrategieën voor hebben en die gaan toepassen. De schrijvers analyseren deze neiging en brengen ertegenin dat crises hoort bij gelovig zijn. Door crises gaan we bidden en op Gods antwoord wachten. De oorzaak is dan niet dat we vinden dat we te zwak zijn geworden of iets dat daarop lijkt, maar de motivatie om dat te doen is dat we ons op alle tijden en plaatsen op God richten, sinds dat de gemeente eendrachtig samenkwam in een bovenzaal in Jeruzalem om te bidden en te wachten. Zij stellen dat bezige mensen in een bezige kerk voor een tijdje kan werken maar uiteindelijk zal sterven. We willen geen schaalvergroting van onze gemeente maar resonantie, zeggen de schrijvers. Dat bestaat uit: Focus op God, verwachtingsvol met Hem spreken en naar Hem luisteren totdat Hij ons wil ontmoeten en met ons zal spreken. En dat zal altijd anders, uniek en verrassend zijn. We stoppen met het hebben van een gemeente en voortgaan met het zijn van de gemeente. We zijn immers bezig in het zoveelste hoofdstuk van de Handelingen van de Heilige Geest? Spanningen en crises zitten in het DNA van de kerk. Als de gemeente gehoorzaam wil zijn aan de opdracht van Jezus zal zij voortdurend in spanning leven. Het voelt meestal niet comfortabel, maar we leven! Is het je wel eens opgevallen dat in een gezin altijd spanningen zijn? Waar ze niet zijn, daar hebben de leden van het gezin niets (meer) met elkaar, daar is de gemeenschap dood. God komt naar ons toe in het lijden, in onze verlangens. God heeft zich in de geschiedenis geopenbaard aan een hoogbejaard stel dat de hoop bijna was verloren dat ze nog een kind zouden krijgen; aan een herder die een spraakgebrek had en toch een miljoen mensen zou bevrijden; een tienermeisje dat zwanger werd; en nog zo veel meer andere mensen. Het is niet te voorspellen hoe of wanneer God zich zal openbaren. Binnen de dimensie tijd wachten we op de Eeuwige om tot ons te spreken en ons richting te geven. Hij kan niet worden geprogrammeerd. Hij is niemands bezit.
De schrijvers moedigen in hun boek kerken en gemeenten aan om te experimenteren met soorten van ontmoeting om God en elkaar werkelijk beter te leren kennen. Luisteren naar Gods verhalen en elkaars verhalen, zodat God zich openbaart door die verhalen heen.
Ze laten in drie casestudies zien hoe een gemeente gezamenlijk heeft gewacht totdat zij een gezamenlijk wachtwoord hadden ontvangen. Door met dat wachtwoord gemeentebreed te werken ontstond doel en richting. Het is prachtig om deze casestudies te lezen. En natuurlijk zijn het geen verhalen van volmaakte kerken. Er gebeurt van alles en niet alles is constructief, maar de gemeenten leefden een tijd vanuit dat wachtwoord, door Gods liefde, tot Gods eer.
Jouw waardering
Like en deel deze recensie:
Auteur
Type boek
Recensie
Datum
Waardering
Recensie
Bij Jezus zijn, steeds meer op Hem lijken en als Jezus leven is de samenvatting en de ondertitel van dit prima leesbare boek. Wie je ook bent, in welke fase van je leven of wat je ook doet: elk moment kun je beginnen een kleine stap te doen om in dit proces te zijn. Een leven met Jezus. Wie wil dat niet? John Mark Comer is er met vallen en opstaan mee bezig. Hij heeft zijn verhaal zo opgezet dat het moeilijk wordt om je aan de verantwoordelijkheid te onttrekken. Je kunt nooit meer zeggen: “Ik heb het niet geweten.” Dus voor mensen die ‘eerst hun vader willen begraven of voor hun gezin willen zorgen’ voordat ze achter Jezus aan willen gaan, is het behoorlijk confronterend. Voor de mensen die toch al bezig waren om in hun wandel achter Jezus aan al stappen te zetten, is het zowel confronterend als zeer aanmoedigend om kennis te nemen van de manier waarop je je geestelijke weg kunt vormgeven. Overigens wordt dat op een praktische manier goed uitgelegd. Iedereen kan het. Iedereen! Maar er is een aantal obstakels. John Mark Comer spreekt over een muur waar elke gelovige op enig moment mee te maken krijgt. Die muur is keurig ingetekend in een schema van de fasen van het geloof. Goed om er kennis van te nemen. Andere obstakels kunnen onwennigheid met een aantal stappen zijn, bijvoorbeeld vasten, zo totaal niet in onze cultuur opgenomen. Of contemplatie, in de stilte bij God zijn en hem ‘aanschouwen’. Juist daarom heeft de schrijver aan het begin sterk benadrukt dat het voor de westerse gelovige in Jezus een kwestie wordt van dingen gaan weglaten of afleggen. Het gaat niet om dingen aanleren, maar eerder om dingen af te leren. Het gaat niet om iets nieuws maar om bepaalde gewoonten onder ogen te nemen en er voor jezelf kritische vragen over te stellen: Brengt het me dichter bij Jezus of doet dit dat niet? Dan kun je besluiten om het uit je leven weg te doen. Of er op zo’n manier mee leren om te gaan dat je ongehinderd Jezus kunt blijven volgen op een steeds intiemere manier. Steeds dichter bij Hem en echt, je hoeft er geen monnik of non voor te worden, je kunt het altijd en in elke fase van je leven gaan doen. Domweg gehoorzamen.
John Mark Comer is vooral sterk prikkelend in de richting van de goede weg. Geestelijke vorming overkomt iedereen, of je het wilt of niet. Je kunt er niet mee beginnen, het is er vanaf je vroegste jeugd. Beter is jezelf de vraag te stellen: Wie ben ik aan het worden? En als dat iemand is die niet beantwoordt aan de zelfverwerkelijkingsbeweging in onze cultuur, zit je al aardig in de goede richting want bij Jezus was liefde niet een gevoel van genegenheid maar het welzijn van de ander stellen boven dat van jezelf. En stelt hij: Nee, het leven is af en toe niet leuk, maar als je de Weg van Jezus volgt ga je zelfs in dat niet leuke een enorm geluk ervaren. Een geweldige realiteit. Maar veel mensen weten niet hoe ze bij Jezus in de leer kunnen gaan. En daarvoor geeft John Mark Comer praktische handreikingen, die de eeuwen door beproefd zijn. Hij noemt evenzeer ook de methoden die niet werken en ook door gelovigen uitgeprobeerd zijn. (Wat heerlijk dat we tweeduizend jaar geschiedenis hebben en zo veel ervaring met hoe het wel werkt.) Het deel dat de schrijver ‘de zonde’ onder de loep neemt op blz. 106-113 is zeer verhelderend en helpend. Ook zijn uitleg hoe het proces verloopt van het op Jezus gaan lijken, namelijk moeizaam, traag en oncontroleerbaar, is helpend. Het gaat niet over: eerst doe ik a, dan b etc.
Het goede nieuws is dat Jezus de ultieme kracht in het universum is en dat het leven met Hem nu voor iedereen bereikbaar is. We kunnen deel uitmaken van een gemeenschap die Jezus, heel geleidelijk, bezig is te vormen tot een stralende nieuwe samenleving van vrede en gerechtigheid en iedereen kan deel uitmaken van dit verhaal. We zijn geroepen om samen met Jezus dingen weer op orde te brengen door genezing, bevrijding, profetie en daden van rechtvaardigheid. Iedere persoon die we ontmoeten is een kans om lief te hebben en te dienen.
Na de uitgebreide uitleg volgt de introductie van de Leefregel. Ieder heeft een ‘regel’ waarnaar hij leeft. De vraag is: levert die leefregel op wat jij wilt? Werkt de leefregel voor je of tegen jou in. Om daarachter te komen moet je je leven evalueren.
De schrijver heeft negen hoofdpunten in zijn eigen Leefregel. Hij legt ze helder uit. Ze vormen een aantrekkelijk geheel. Je kunt ze indelen op betrokkenheid of onthouding, op alleen of gemeenschappelijk met een balans daartussen. Een handig schema op blz. 206 daarover.
Hij eindigt met een hoofdstuk dat aandringt op een keus en bemoedigt: “Wees niet bang want de weg die voor je ligt is lang en soms moeilijk maar hij loopt over van de onuitsprekelijke vreugde van de liefde.”
Achter in het boek een aanmoediging om de ontwikkeling van materiaal op dit gebied te blijven volgen en een uitgebreide lijst van noten.
Jouw waardering
Like en deel deze recensie:
Auteur
Type boek
Recensie
Datum
Waardering
Recensie
Wat is de basis voor onze samenleving en waar is onze vrijheid op gebaseerd? Jonathan Sacks laat in dit laatste deel van de vijfdelige serie ‘Verbond en dialoog’, een Joodse lezing van de Tora, aan de hand van Deuteronomium heel helder zien hoe de verbondspolitiek van de Tora doorwerkt in onze huidige westerse democratie.
Deuteronomium is niet zozeer gericht op de verlossing van de ziel maar vormt vooral de blauwdruk voor het opbouwen van een samenleving in het beloofde land. De wetten zijn niet willekeurig, maar gaan juist over de bevrijding van de samenleving waarbij recht gedaan wordt aan de waardigheid en de heiligheid van het leven. Een samenleving waarvan liefde en rechtvaardigheid centraal staan, zonder strikte regels en blinde gehoorzaamheid. De nadruk daarbij ligt op een collectieve verantwoordelijkheid. Vrijheid is een morele prestatie; door precies dat te doen wat juist is, omdat het juist is. Dit is het wandelen in de wegen van God en Zijn wil tot de onze maken. Het revolutionaire hierin was dat God en het volk een verbond sluiten om zo een samenleving te laten ontstaan die het waard is om de woonplaats van de Heilige Aanwezige te zijn. Een goede samenleving wordt daarmee een voorwaarde voor spiritualiteit.
Opvallend is dat Sacks ondanks de pijnlijke historie met het christendom, veel lovende woorden heeft voor de grondleggers van de westerse democratie omdat bij het opstellen van de grondwet de basisprincipes van Deuteronomium goed geïnterpreteerd zijn om tot vrijheid en gelijkheid te kunnen komen. Dit is de erfenis die het jodendom aan de westerse wereld gegeven heeft.
Tegelijkertijd is dit boek ook heel relevant voor onze moderne samenleving. Sacks legt met zijn uitleg de zwakke plekken en gevaren in onze huidige samenleving bloot. Juist in tijden van voorspoed en welvaart is een crisis nabij. Zodra we niet meer in afhankelijkheid leven, God vergeten te danken voor elke zegening of Zijn wetten dreigen te negeren, zal de balans tussen orde en vrijheid zoekraken. Als een actief burgerschap niet meer gericht is op het welzijn van allen, zal de samenleving haar vrijheid verliezen. En juist in tijden van welzijn is het gevaar dat de samenleving haar morele kompas loslaat en daarmee ook in verval raakt. De zegen en vloek zijn daarmee ook heel actueel voor vandaag.
Vandaag de dag is de focus vooral gericht is op individualiteit, materialisme en groei, maar daarbij lopen we het gevaar ontworteld te raken. Sacks benadrukt dat er in Deuteronomium veel aandacht is voor het opmerken, overdenken en inkeren. Een verbond dat gebaseerd is op het woord en een politiek dat gericht is op gezamenlijk herinneren. Luisteren is de opdracht tot morele groei. Geen machthebber maar de leraar is de held. Niet alleen Mozes onderwees, maar ook het hele volk wordt tot leraar gemaakt. Door onderwijs en behoud van het woord kon Israël verdrukking en verstrooiing overleven. En daarmee geeft Sacks ook richting voor hoop. Geen oppervlakkige entertainment of groei maar opmerkzaam zijn en onderwijs en gedenken vormen de basis voor een gezonde samenleving.
Het mooie aan dit boek is dat Sacks vanuit het Joodse denken op een verrassende manier betekenis geeft aan Deuteronomium. Hij kent de historische context goed en neemt de lezer mee in de wijsheden van Joodse geleerden. Hij is in staat om heel eenvoudig en beeldend uitleg te geven. Hij laat vooral ook zien dat de wet zoekend en vragend begrepen en voor elke tijd toepasbaar gemaakt moet worden. Het boek is opgedeeld in korte essays, die elk afzonderlijk goed te lezen zijn. De inhoud is vlot te lezen, mede doordat de vertaling in het Nederlands heel goed is. Waardevol voor persoonlijke groei maar ook voor gezamenlijke studie.
Jouw waardering
Like en deel deze recensie:
Auteur
Type boek
Recensie
Datum
Waardering
Recensie
Eva is de niet zo slimme, maar ontzettend lieve en altijd behulpzame zus van Walt. Ze gaat niet naar school maar helpt Mutti thuis met allerlei klusjes. Walt houdt heel veel van zijn zus. Op een dag moet Evi naar het ziekenhuis omdat ze een blindedarmontsteking heeft. Als ze weer beter is, wil de dokter niet dat ze weer naar huis gaat. Volgens hem is ze beter af in een tehuis voor kinderen met een beperking. Walts moeder vindt het vreselijk, maar toch doet ze wat de dokter zegt.
Na lange tijd zijn Walt en zijn moeder in de gelegenheid om Evi te bezoeken. Ze schrikken geweldig, Evi is sterk vermagerd en de lichtjes in haar ogen zijn verdwenen. Volgens Walt is haar leven in gevaar maar wat kan hij doen?
Dit is een jeugdboek maar ook heel boeiend voor volwassenen. Ik heb het in een adem uitgelezen. Levensecht heeft de auteur het leven van een Duits gezin in 1936 beschreven. Het geloof komt er op een mooie manier in naar voren.
Jouw waardering
Like en deel deze recensie:
Auteur
Type boek
Recensie
Datum
Waardering
Recensie
Een goed geschreven en actueel boek van Jan Willem Blijdorp, zijn 85e (!) boek. Een gezin met drie kinderen, de familie Zandstra, neemt op de Veluwe een Bed en breakfast boerderij over, Weltevree. Na de drukte van het wonen in Gouda, is dit een welkome verademing om tot rust te komen. De kinderen betrappen een boerenzoon die een wolf net heeft doodgeschoten, wat uiteraard niet mag, want het is (tot heden?) een beschermd dier. De wolf bijt niet alleen op de Veluwe, maar ook elders in het land schapen dood, waardoor de boeren niet van hem gediend zijn. Ook niet alle boswachters zijn blij met zijn komst. Het overgrote deel van de op de Veluwe levende mouflons heeft een ontmoeting met de daar levende wolven niet overleefd. De wolf schijnt meer bang voor mensen te zijn dan andersom. Met de hulp van boswachter Janouk wordt de boerenzoon opgespoord en aan de politie overgeleverd.
Een uiterst actueel boek anno 2023. Leest in een adem uit.
Jouw waardering
Like en deel deze recensie:
Auteur
Type boek
Recensie
Datum
Waardering
Recensie
In dit leerzame boekje staat een alfabet van Bijbelse namen. Het begint bij Adam en eindigt met Zegen.
Kinderen leren op een speelse manier ook de wat minder bekende personen uit de Bijbel kennen zoals: Joas, Levi. Quirinius, Uria en anderen.
Op elke linkerpagina staat een kort gedichtje van vier regels en rechts staat een mooie illustratie, door de auteur gemaakt.
Een mooi cadeauboekje voor kleuters en basisschoolkinderen.
Jouw waardering
Like en deel deze recensie:
Auteur
Type boek
Recensie
Datum
Waardering
Recensie
In dit mooi uitgevoerde boekje met een ringband staan. Drieëntwintig kleurplaten met een Bijbeltekst. Ze zijn er makkelijk uit te halen door een geperforeerde strook en op de achterkant kun je adresgegevens invullen om de kaart te versturen. De platen zijn heel geschikt voor kleuters en basisschoolkinderen. Echter, de teksten uit de Statenvertaling zijn hier en daar wat moeilijk zoals: Hij zat op hetzelve.
De tekening van de ark van Noach is niet Bijbels. Het model van de ark is niet zoals het in de Bijbel wordt beschreven en de dieren zitten op het dek van de ark terwijl in de Bijbel staat dat Noach en al de dieren in de ark zaten.
Jouw waardering
Like en deel deze recensie: